Zaburzenia zdolności matematycznych

Wczesnymi objawami zaburzeń są m. in. trudności z segregowaniem przedmiotów według kształtu i rozmiaru oraz dopasowywanie liczb do zbiorów elementów…

Typowe dzieci uczą się wykonywania pierwszych działań matematycznych dzięki wzmocnieniu wizualnemu, np. liczeniu palców, jednak z wiekiem przestają polegać na takim wspomaganiu. Uczniowie z zaburzeniami zdolności matematycznych wydają się nie czynić w tej materii żadnych postępów. Pomimo powtarzania materiału, nie występuje u nich automatyzacja faktów. Ich schorzenie może także powodować problemy z percepcją i zrozumieniem matematycznych pojęć.

Zaburzenie to pojawia się u 5-6% dzieci w wieku szkolnym. Niektóre badania wykazują większą częstotliwość jego występowania u dziewczynek.

Metody terapii

Poniższe wskazówki są w dużej mierze oparte na książce dr Kate Garnett pt. Zaburzenia dotyczące matematyki.

Problemy z podstawowymi faktami dotyczącymi liczb:

• Zapewniaj uczniowi intensywna praktykę, używając materiałów, które przyciągają uwagę. Wykorzystuj gry, które motywują dzieci do skupienia na nauce.
• Dziel pracę na kilka krótszych sesji (np. po 15 minut każda).
• Pracuj z niewielkimi zbiorami działań matematycznych. Potem łącz te zbiory.
• Zwracaj uwagę uczniów na to, że wiele działań różni się jedynie kolejnością zapisu (np. 2 x 3 = 3 x 2).
• Ucz dzieci specjalnych zestawów działań, np. 5 + 5, 6 + 6, 7 + 7; albo 5 + 6, 6 + 7, 7 + 8…

Stosuj różne strategie ułatwiające pracę:

• Dopuść używanie kalkulatora.
• Zachęcaj uczniów do noszenia przy sobie kieszonkowych list reguł matematycznych, tabliczek mnożenia itp. Wykreślaj z nich elementy, które dziecko opanowało.

• Zapewniaj odpowiednią stymulację dziecku, które dobrze opanowało matematyczne pojęcia, jednocześnie zauważając i rozwiązując konkretne problemy.

Problemy ze zrozumieniem symboli matematycznych:

• Wykorzystuj konkretne przedmioty wraz z symbolami graficznymi. Nauczenie się znaczenia np. symbolu „-” może być trudne, nawet dla dziecka, które rozumie pojęcie odejmowania.

Problemy z werbalna stroną zadań matematycznych:

• Dziel polecenia na niewielkie etapy.
• Wydawaj polecenia powoli.
• Zachęcaj uczniów do samodzielnego wyjaśniania danego procesu matematycznego samym sobie lub innym. To pomoże dziecku właściwie poukładać przyswojony materiał.
• Zachęcaj uczniów do opowiadania swoimi słowami, co muszą zrobić w danym ćwiczeniu.

Problemy ze wzrokowo-przestrzennymi aspektami matematyki – wykorzystywanie słów bądź przedmiotów:

• Używaj słów do opisywania tego, co większość z nas „widzi”. Przykładowo, większość z nas dostrzega coś z trzema bokami i od razu rozpoznaje to jako trójkąt. Uczniowie z zaburzeniami dotyczącymi zdolności wzrokowo-przestrzennymi muszą usłyszeć (lub samemu powiedzieć): „Naliczyłem trzy boki, a więc jest to trójkąt”.
• Naucz dziecko komentowania swojej pracy na każdym etapie rozwiązywania zadania.
• Używaj konstrukcji werbalnych (słów!) zamiast wykresów.
• Uzupełniaj polecenia o konkretne przedmioty.

Problemy z grafomotorycznymi aspektami matematyki:

• Używaj papieru milimetrowego do zapisywania działań.
• Zachęcaj uczniów do zapisywania kolejnych etapów pracy nad zadaniem w układzie pionowym, jeden pod drugim.
• Rozplanuj arkusze zadań z użyciem dużej ilości przestrzeni. Nie zapisuj wszystkiego obok siebie (Kutscher, Wolff, 2007)

źródło: M. L. Kutscher, T. Attwood, R. R. Wolff, DZIECI Z ZABURZENIAMI ŁĄCZONYMI…, LIBER, Warszawa 2007