Autyzm w szkole

Dość trudną metodą, ale zwykle przynoszącą rezultaty, jest pozwolenie na wyładowanie złości, skoro wybuch już nastąpił.

„Jedną z technik jest ukierunkowanie wybuchu złości w stronę zachowań bardziej akceptowalnych. Warto podpowiedzieć dziecku, jakie zachowania będą przez nas akceptowane, a jakie nie. W momencie gdy zaczyna się wybuch złości, staramy się wspólnie odnieść do wiszącego nad biurkiem (wcześniej ustalonego z dzieckiem) kodeksu złości:

1) Mam prawo do złoszczenia się, wolno mi się złościć.

2) Gdy jestem zły:

• narysuję to, co lubię rysować;
• powiem bez użycia brzydkich słów, co mi przeszkadza;
• przerwę pracę na pięć minut i poćwiczę razem z wolontariuszką.

3) Gdy jestem zły, nie wolno mi:

• mówić brzydkich słów, piszczeć, krzyczeć;
• nikogo (w tym siebie) uderzyć, szczypać, pluć;
• niszczyć rzeczy wspólnych, innych osób czy swoich (książek, zeszytów itd.) […]

Przykładowy Kodeks Złości

1. Każdy może być zły .
2. Można (=OK)

• zacisnąć mocno pięści,
• wyrwać z brudnopisu kartkę i mocno ją zgnieść,
• pójść na dywan i mocno tupnąć nogą,
• pokazać koledze czerwoną kartkę – umowny znak, który odczytujemy „jestem zły”

3. Jednak nie można wtedy (= konsekwencja):

• używać wulgarnych słów i obraźliwych gestów,
• szarpać, bić się (nauczyciel wyłącza z gry),
• niszczyć przedmiotów (odkupić, zwrócić, przeprosić kolegę),
• nikogo krzywdzić

Przykłady zasad z kodeksu złości

MOŻNA = BRAK KONSEKWENCJI

• Powiedzieć głośno i bez przekleństw, że jest się złym i dlaczego
• Pójść na samotną wyspę/strefę złości (własny pokój, łóżko, korytarz szkolny, pokój pani pedagog)
• Usiąść na 5 minut tyłem do klasy i napisać na kartce słowo „strajk”
• Narysować złość
• Podrzeć kartki/gazety z niebieskiego pudełka złości
• Płakać
• Tupać nogami
• Odejść od dorosłego, ale pozostać w zasięgu jego wzroku
• Schować się w pudełku wyłożonym kocami, które stoi w twoim pokoju, i krzyczeć
• Uderzać rękami
• Uderzać rękami o podłogę
• Posłuchać muzyki i poskakać przy niej
• „Znęcać się” nad plasteliną
• Wyjść z pokoju (sali) na 5 minut
• Krzyczeć (w odosobnieniu)
• Wypłakać się
• Skakać przez 2 minuty na podłodze lub materacu
• Obmyć twarz zimną wodą
• Złamać ołówek
• Rzucać gąbką do kąpieli po mieszkaniu
• Zrobić złą minę
• Położyć się na dywanie i wyć
• Odejść w kąt
• Rzucać woreczkami z kaszą do wiaderka
• Wykrzyczeć się przez okno
• Porozmawiać z dorosłymi na osobności
• Posiedzieć na podłodze

NIE WOLNO = KONSEKWENCJE

• Chodzić za mamą i wrzeszczeć
• Pluć
• Przeklinać
• Obrażać innych
• Bić siebie i innych
• Niszczyć rzeczy innych osób i wspólnych
• Rzucać przedmiotami
• Robić sobie i innym krzywdy (gryźć, drapać, uderzać, wyrywać włosów, ciągnąć po podłodze)
• Psuć wytworów pracy innych

Przykłady konsekwencji z kodeksów złości

• utrata określonego przywileju.
• Dodatkowe obowiązki (przejęcie obowiązków innych).
• Naprawianie szkód” (Kołakowski, Pisula, 2016).

źródło: A. Kołakowski, A. Pisula: „Sposób na trudne dziecko…”, GWP, Sopot, 2016