autzm objawy umiejętności społeczne Asperger emocje integracja komunikacja rewalidacja motoryka spektrum niepełnosprawność intelektualna logopedia scenariusze szkoła masowa
Istnieje, kilka różnych strategii, które możemy zastosować w celu zmniejszenia satysfakcji, jaką dziecko czerpie z autostymulacji „Paradoksalnie, jedną z bardziej skutecznych metod jest użycie autostymulacji jako takiej w roli wzmocnienia. […]
„Paradoksalnie, jedną z bardziej skutecznych metod jest użycie autostymulacji jako takiej w roli wzmocnienia. Mimo iż podobna praktyka może się zdawać niedorzeczna, w rzeczywistości służy dwóm celom. Nie tylko dostarcza dziecku silnego wzmocnienia, lecz również stopniowo zmniejsza gratyfikację, jaką czerpie ono z zaangażowania się w niepożądane zachowanie.
W pewnym ograniczonym zakresie możemy zapewnić dziecku okazję do autostymulacji w nagrodę za prezentację określonych zachowań lub nawet za brak tejże autostymulacji. W ten sposób możemy wykorzystać autostymulację do wykształcenia odpowiednich zachowań alternatywnych zamiast niej. Jest jeszcze jeden, bardziej cenny skutek stosowania tej procedury: w rzeczywistości zmieniamy naturę autostymulacji. Zachowanie, które z definicji jest kontrolowane wewnętrznie przez dziecko, powoli przechodzi w sferę naszego wpływu. To my decydujemy, jaką autostymulacja przejmie formę, my wyznaczamy jej granice i ustalamy obowiązujące zasady. Efektem przesunięcia kontroli z wewnętrznej na zewnętrzną jest zmniejszenie wartości wzmacniającej autostymulacji. Możemy dzięki temu stopniowo ją ograniczać i redukować jej występowanie poprzez ustalanie dłuższych okresów bez autostymulacji, wymaganych do otrzymania wzmocnienia.
Innym sposobem redukowania wartości wzmacniającej autostymulacji jest aranżowanie takich sytuacji, które skłonią dziecko do zajęcia się czymś innym niż właśnie autostymulacją. Możemy na przykład dać mu wybór pomiędzy zjedzeniem ulubionej przekąski, obejrzeniem ulubionego filmu i autostymulacją. Tej metody nie możemy oczywiście praktykować, jeżeli nie wykształciliśmy wcześniej alternatywnych aktywności, które są dla dziecka atrakcyjne. Kiedy dziecko samo z siebie rezygnuje z autostymulacji na rzecz czegoś innego, samo ogranicza jej pozytywną wartość” (Leaf, McEachin, 2017).
źródło: R. Leaf, J. McEachin: „Praca nad rozwojem…”, Wydawnictwo LTW, Warszawa 2017
