Metoda skryptów

Reklamy

Metodę skryptów i ich wycofywania stosujemy, aby nauczyć osobę z autyzmem samodzielnego rozpoczynania rozmowy, bez naszych podpowiedzi słownych, takich jak: Powiedz cześć”, „Powiedz tacie: zjadłem dziś kurczaka na obiad” czy „Powiedz: pokolorowałem obrazek”.

Autorki Lynn E. McClannahan i Patricia J. Kranz „Metody skryptów i ich wycofywania”twierdzą, że podpowiedzi słowne nie są dobrym przykładem konwersacji. Tego rodzaju pomoc często prowadzi także do powstania zależności od podpowiedzi, więc dziecko czeka, aż nauczyciel wyda mu polecenie czy zada pytanie, zamiast spontanicznie rozpocząć rozmowę.

Rewalidacja scenariusze programy inspiracje dla uczniów ze spektrum autyzmu

Wprowadzenie planów aktywności pozwala uniknąć tego rodzaju problemów. Plan aktywności to „zestaw zdjęć lub słów, które są wskazówką dla korzystającej z niego osoby do wykonania sekwencji czynności lub zadań (McClannahan, Kranz 2016). Umieszczone w segregatorze trzy zdjęcia – puzzli, zabawki na dopasowywanie kształtów bujanego konika – są wskazówką dla malucha z autyzmem, aby najpierw ułożył puzzle, potem posegregował klocki o różnych kształtach, a na końcu poprosił mamę lub tatę, żeby pobujali go na koniku. Fotograficzny plan aktywności dla przedszkolaka pokieruje nim, aby ułożył wzór na tabliczce z pinezkami, dopasował identyczne obrazki, zbudował wieżę z pięciu klocków, powiedział „Chodź grać” do rodzica przed wspólną zabawą z piłką oraz zjadł ciasteczka. Pisemny plan aktywności dla dziecka, które zaczyna czytać, może składać się z kilku stron, z jednym lub dwoma słowami na każdej z nich, które kierują dziecko do kolejnych aktywności takich jak „Rower”, „Komputer”, „Książka”, „Rozmowa” czy „Ciastko”. Natomiast plany aktywności dla starszych uczniów mogą mieć formę listy zadań zapisanej w notesie, np. „Czytanie”, „Matematyka”, „Rozmowa”, „Gra na komputerze”, „Zegar”, „Rozmowa”, itd.

Technika skryptów i ich wycofywania przynosi najlepsze efekty, jeśli jest wprowadzana razem z planami aktywności. Plany aktywności można przygotować w taki sposób, by przypominały dziecku o nawiązywaniu interakcji z innymi osobami. Przykładowo karta LM z nagranym skryptem doczepiona do strony w planie aktywności jest wskazówką dla małego dziecka z autyzmem, aby ją odczepić, odsłuchać w specjalnym urządzeniu do nagrywania i odtwarzania dźwięku (Language Master), podejść do mamy lub taty i powtórzyć nagrany skrypt. Z kolei słowo „Rozmowa” w pisemnym planie nastolatka jest dla niego wskazówką, aby wybrać pisemny skrypt z tematem rozmowy ze swojej teczki, następnie podejść do nauczyciela i rozpocząć rozmowę.

Naukę podążania za planami aktywności powinno się rozpocząć w tym samym czasie co naukę korzystania z pierwszych skryptów. Podczas nauki obu tych umiejętności wykorzystuje się podobne techniki podpowiedzi. Plany aktywności dają ponadto możliwość odpowiedniego rozmieszczenia zadań tak, aby trudniejsze aktywności, takie jak interakcje społeczne, przeplatały się z łatwiejszymi i bardziej lubianymi przez dziecko. Z czasem, kiedy dziecko nauczy się zasady używania planu aktywności, zawarte w nim różne zadania będą stanowić świetny temat do rozmów. Tak więc skrypty umieszczone w planie aktywności uczą dziecko rozmowy o tym, co robiło, oraz o tym, co będzie robić […]

Urządzenia odtwarzające dźwięk zapisany na kartach – Language Master (LM)

Urządzenia Language Master (LM) służą do nagrywania mowy i jednocześnie pozwalają na odtwarzanie dźwięków zapisanych na kartach LM. Urządzenie takie waży około dwóch – trzech kilogramów, ma uchwyt do przenoszenia, jest zasilane prądem (należy korzystać z odpowiedniego zasilacza) lub bateriami. Na każdej karcie LM należy wcisnąć przycisk „Record”, włożyć kartę z prawej strony szczeliny widocznej na górze urządzenia i wymówić daną kwestię do wbudowanego mikrofonu. Włożona karta jest automatycznie przesuwana w lewo, dając nam około ośmiu sekund na nagranie. Aby odsłuchać nagrany na karcie skrypt, wystarczy ją w ten sam sposób włożyć do szczeliny, a przesunie się ona automatycznie w lewo, odtwarzając nagranie.

Odtwarzanie jest na tyle proste, że nawet maluchy są w stanie szybko się tego nauczyć. Dodatkowym plusem stosowania Language Mastera i innych urządzeń odtwarzających dźwięki jest możliwość dostarczenia prawidłowego wzorca prozodii mowy, dzięki czemu możemy uczyć odpowiedniej modulacji głosu i właściwego akcentowania wyrazów w zdaniu. Kolejną zaletą karty jest też to, że umożliwia natychmiastowe odtworzenie tego skryptu, który w danym momencie jest potrzebny, a takiej możliwości nie dawało nagrywanie np. na dyktafonach”(McClannahan, Kranz, 2016).

źródło: dr Lynn E. McClannahan, dr Patricia J. Krantz: „Uczenie dzieci z autyzmem prowadzenia konwersacji Metoda skryptów i ich wycofywania”, Gdańsk 2016