Program zajęć rewalidacji indywidualnej dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, II etap edukacji
Program zajęć rewalidacji indywidualnej dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, II etap edukacji
INDYWIDUALNY PROGRAM REWALIDACJI
II etap edukacji
Diagnoza: niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim
Cele ogólne:
– stymulowanie rozwoju poznawczego.
Cele szczegółowe:
– usprawnianie koncentracji uwagi;
– usprawnianie percepcji wzrokowej i słuchowej w tym pamięci;
– stymulowanie myślenia;
– rozwijanie funkcji słuchowo-językowych;
– rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej;
– rozwijanie sprawności grafomotorycznej.
Formy: indywidualna jednolita
Metody: słowne, poglądowe, ćwiczenia praktyczne, terapia zabawą, techniki relaksacyjne, elementy kinezjologii edukacyjnej Dennisona, sylabowe, 18 struktur wyrazowych , wertykalna (pionowe rozpisywanie i odczytywanie wyrazów), proleksja (metoda Obera) – metoda zdań łańcuchowych – poprawne wyodrębnianie zdań z tekstu zapisanego bez znaków interpunkcyjnych, Metoda ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne, metoda Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej.
Środki dydaktyczne:
-materiał obrazkowy, historyjki obrazkowe, obrazki tematyczne;
– alfabet ruchomy, klocki z literami;
– puzzle, koraliki do nawlekania, litery do przewlekania, loteryjki, domina sylabowe, suwaki sylabowe, windy sylabowe, pociągi sylabowe, rozsypanki;
– gry i programy edukacyjne: „Klik uczy czytać”, „Klik uczy liczyć”, „Klik uczy ortografii”, „Porusz umysł”;
– wierszyki, rymowanki,
– zestawy różnych układanek obrazkowych, wyrazowych, zdaniowych;
– narzędzia pisarskie, przybory do rysowania, malowania;
– mozaiki geometryczne, klocki Dienesa, patyczki, liczydła;
– gry stolikowe, planszowe.
TREŚCI SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU – CZYNNOŚCI REWALIDACYJNE:
- Ćwiczenia usprawniające koncentrację uwagi:
-Czytanie prostych opowiadań, wyodrębnianie osób i przedmiotów występujących
w utworze.
– Dobieranie właściwych i niewłaściwych obrazków do historyjek.
– Porządkowanie historyjek obrazkowych.
– Działanie według instrukcji nauczyciela.
– Lokalizowanie źródła głosu.
– Określanie położenia przedmiotów.
– Odwzorowywanie rysunku z pamięci odroczonej.
– Reagowanie na dany sygnał.
– Rozpoznawanie w krótkim czasie eksponowanych przedmiotów i przedmiotów na obrazkach.
– Zabawy muzyczno-ruchowe.
– Skupianie uwagi na ruchomym i nieruchomym wzorze.
– Zauważanie brakujących elementów, jednakowych ilustracji, liter, cyfr, wyrazów, zdań.
2. Ćwiczenia usprawniające percepcję wzrokową:
a) ćwiczenia na materiale obrazkowym:
– układanie historyjek obrazkowych;
– układanie z powtarzających się elementów mozaiki;
– zabawy graficzne;
– wyszukiwanie: różnic między obrazkami pozornie identycznymi; par identycznych obrazków; podobnych kształtów; szczegółów na obrazkach; ukrytych przedmiotów na obrazkach.
b) ćwiczenia na materiale geometrycznym:
– odnajdywanie jednakowych kształtów;
– różnicowanie przecinających się figur;
– rysowanie: eksponowanych wzorów, kompozycji geometrycznych według wzoru i własnego pomysłu;
– dostrzeganie istotnych cech figur geometrycznych;
– składanie według wzoru; dużych figur geometrycznych z mniejszych; pociętych figur z papieru; puzzle;
– wyodrębnianie figury z tła;
– zapełnianie konturów większych figur mniejszymi;
c) ćwiczenia na materiale literowym:
– dobieranie: odpowiednich zdań do historyjki obrazkowej;
– dopasowywanie wyrazu do schematu okienkowego;
– dopisywanie brakujących elementów liter;
– odpoznawanie wyrazów uprzednio demonstrowanych;
– rozwiązywanie zagadek, szarad, rebusów, łamigłówek;
– składanie: pociętych liter, sylab, wyrazów za pomocą suwaków;
– układanie: domina w taki sposób, aby sąsiadujące litery były identyczne; domina w taki sposób, aby ostatnia litera pierwszego wyrazu była identyczna jak pierwsza wyrazu następnego; różnych rodzajów zdań pojedynczych, rozwiniętych, z rozsypanek wyrazowych; wyrazów z wykreślanki literowej; wyrazów z plątaninki literowej.
d) ćwiczenia pamięci wzrokowej:
– Zabawa „Czego brakuje?”.
– Zabawa „Powiedz, co się zmieniło?”.
– Kolorowanie obrazka według zapamiętanej barwnej instrukcji.
– Odtwarzanie z pamięci graficznego obrazu wyrazów, pozycji ciała, układu figur geometrycznych.
– Sekwencji obrazów, przedmiotów.
– Odwzorowywanie graficzne szlaczków, ornamentów, prostych kompozycji.
– Pisanie zdań z pamięci (samodzielne sprawdzenie i poprawa błędnego zapisu).
– Porównywanie dwóch obrazków o tej samej treści.
– Składanie obrazków z części.
– Memory.
– Zapamiętywanie wykonywanych czynności, kolejności prezentowanych
na obrazkach osób, przedmiotów, roślin, rzeczy, miejsc, w których ukryte zostały przedmioty,
– Układu przedmiotów, ich wzajemnego położenia, liczby, kształtów.
3. Ćwiczenia usprawniające percepcję słuchową:
a) ćwiczenia usprawniające wrażliwość słuchową:
– Wystukiwanie rytmu na podstawie układu klocków lub innych znaków.
– Ćwiczenia w poprawnym wymawianiu głosek i wiązaniu ich z odpowiednimi literami.
– Kierowanie uwagi słuchowej na bodźce dźwiękowe (pokaż na rysunku zwierzę, które się teraz odezwało / poszukaj, gdzie jest schowany budzik / poruszaj się w rytm muzyki).
– Nazywanie barw głosu.
– Rozpoznawanie dźwięków otoczenia.
– Rozpoznawanie kolejności brzmienia wysłuchanych instrumentów.
– Różnicowanie głosek w wyrazach.
– Różnicowanie głosek brzmiących podobnie.
– Różnicowanie zabarwienia uczuciowego wypowiadanych zdań, wyrazów, głosek.
– Różnicowanie linii intonacyjnej zdania.
– Różnicowanie takich samych sylab wśród szeregu różnych lub o podobnym brzmieniu.
– Wyczuwanie tempa mowy.
– Wymyślanie rymujących się wyrazów.
– Naśladowanie zmian w szybkości i głośności dźwięków.
– Reagowanie ruchem na zmiany melodii i wysokości dźwięków.
– Wyklaskiwanie prostego rytmu do słuchanej melodii.
– Ustawianie klocków zgodnie z usłyszanymi uderzeniami; zapisywanie usłyszanej struktury za pomocą symboli; rysowanie kresek, szlaczków, ornamentów w rytm uderzeń.
b)ćwiczenia usprawniające analizę słuchową:
– Analiza: słyszanych sylab, głoskowa wyrazów (skojarzenie głoski ze znakiem graficznym).
– Dzielenie zdań na wyrazy, podawanie liczby wyrazów w zdaniu.
– Określanie głosek w nagłosie, wygłosie i w środku wyrazów.
– Czytanie wierszy i podkreślanie rymów.
– Dobieranie rymujących się nazw obrazków.
– Liczenie głosek i sylab w wyrazach.
– Modelowanie wyrazu za pomocą liter.
– Określanie długości wyrazu na podstawie liczby sylab.
– Podawanie wyrazu rozpoczynającego się podaną głoską lub sylabą.
– Rozpoznawanie: określonej głoski w nagłosie, śródgłosie i wygłosie wyrazu; początku, końca oraz następstwa kolejnych wyrazów; określonej sylaby w wyrazie; obrazków na podstawie pierwszych głosek ich nazw.
– Słuchowe różnicowanie głosek o podobnym brzmieniu;
– Śpiewanie wyrazów i piosenek sylabami;
– Rozwiązywanie rebusów;
– Zaznaczanie sylab w wyrazach falbankami.
– Czytanie sylab ukazywanych w krótkich ekspozycjach.
– Uzupełnianie początkowych i końcowych sylab wyrazach.
– Wskazywanie miejsca głoski w schemacie, usuwanie głoski.
– Wykrywanie różnic i podobieństw między wyrazami (pierwsza i ostatnia głoska, liczba głosek, sylab).
-Wyodrębnianie określonej głoski w nazwach przedmiotów, głosek w nagłosie i wygłosie, samogłoski na początku wyrazu, zdań z krótkich wypowiedzi.
– Rozróżnianie zdań długich i krótkich na podstawie liczby wyrazów w zdaniu.
– Zestawianie obrazka ze schematem budowy dźwiękowej wyrazu.
– Wyodrębnianie wyrazu ukrytego w innym wyrazie.
c)ćwiczenia usprawniające syntezę słuchową:
– Synteza: usłyszanych głosek; wyrazów złożonych z 3-5/ 4-8 głosek; wyrazów trzy- i czterosylabowych w mowie głośnej i cichej.
– Układanie: zdań i wyodrębnianie w nich wyrazów; krótkich zdań; prostych wyrazów z klocków literowych.
– Czytanie wyrazów sylabami, później całościowo.
– Kończenie zaczętego wyrazu.
– Przekształcanie wyrazów przez przestawianie liter.
– Pisanie sylab, wyrazów.
– Składanie sylab z głosek, wyrazów z sylab.
– Układanie wyrazów/zdań z rozsypanki.
d)ćwiczenia pamięci słuchowej:
– Dobieranie obrazków, których nazwy posiadają w środku określoną głoskę.
– Opowiadanie treści usłyszanych bajek, opowiadań.
– Analiza wyrazowa usłyszanego zdania.
– Analiza sylabowa usłyszanego wyrazu.
– Zapamiętywanie: krótkich rymowanek i wierszyków; cztero-, pięciowierszowych wyliczanek; zawartych w piosence nazw i odgłosów zwierząt; kolejnych słów w zdaniu; liczby wyrazów w zdaniu; liczby sylab w wyrazie.
– Powtarzanie: prezentowanych struktur rytmicznych; sekwencji dźwięków; ciągów słownych i zdań; wierszyków, piosenek, rymowanek.
– Reagowanie na określone dźwięki.
– Rozpoznawanie znanych piosenek po melodii i rytmie.
– Rozwiązywanie zagadek zadawanych ustnie.
4. Ćwiczenia stymulujące myślenie:
a) stymulowanie myślenia arytmetycznego:
– Rozkład liczby na składniki.
– Posługiwanie się liczebnikami głównymi i porządkowymi.
– Dodawanie i odejmowanie liczb: bez przekroczenia i z przekroczeniem progu dziesiątkowego; w pamięci; na liczmanach, liczydle, palcach, kalkulatorze.
– Doliczanie i odliczanie w zakresie dostępnym dziecku.
– Gry wymagające umiejętności dodawania i odejmowania.
– Zapisywanie czynności matematycznych.
– Rozwiązywanie prostych zadań tekstowych.
– Mnożenie i dzielenie liczb na konkretach, kalkulatorze i pamięciowo.
b) stymulowanie myślenia konkretno-obrazowego:
– Łączenie konkretnych działań z informacją przedstawioną za pomocą ilustracji.
– Układanie konkretów zgodnie z działaniem matematycznym.
– Wykonywanie działań z wykorzystaniem przedmiotów.
– Odtwarzanie działań na modelach.
– Kształtowanie umiejętności opisywania prezentowanego przedmiotu, następnie z pamięci.
– Określanie cech przedmiotów.
c) stymulowanie myślenia przyczynowo-skutkowego:
– Układanie historyjek obrazkowych i opowiadanie ich treści;
– Zabawa „Co najpierw? Co potem?”.
– Zabawa „Co z czego powstaje?”.
– Wskazywanie przyczyny i skutków różnych wydarzeń.
– Analizowanie zmian zachodzących w przyrodzie.
5. Ćwiczenia rozwijające funkcje słuchowo-językowe:
– Porównywanie długości słów.
– Dobieranie rymujących nazw na podstawie obrazków.
– Tworzenie rymów w zdaniu.
– Tworzenie rymów do słów w izolacji.
– Dobieranie nazw obrazków zaczynających się tą samą głoską.
– Zgadywanie słów podzielonych na sylaby.
– Wydzielanie głosek na początku i na końcu słów – tworzenie łańcuchów.
– Słuchanie i rozwiązywanie zagadek.
– Zabawa: „Jakie słowo było powiedziane dwa razy?”.
– Wyodrębnianie zdań w wypowiedziach innych osób lub tekście piosenki.
– Układanie zdań z podanych słów.
– Wyszukiwanie w otoczeniu przedmiotów o nazwie na zadaną sylabę lub głoskę.
– Opuszczanie głosek na początku słowa (np. chusta – usta) i w środku lub na końcu słowa.
6. Ćwiczenia rozwijające koordynację wzrokowo-ruchową:
– Chodzenie po moście narysowanym na podłodze.
– Haftowanie.
– Przewlekanie sznurków przez otworki.
– Kolorowanie według instrukcji.
– Kreślenie: linii poziomych, pionowych, falistych, według wzoru; długich, płynnych linii (całą ręką, ramieniem).
– Lepienie z plasteliny różnych figur.
– Łączenie kropek i kolorowanie wnętrza konturu.
– Malowanie farbami motywów ornamentalnych, wzorów serwetek, talerzyków.
– Montowanie konstrukcji z gotowych elementów, klocków, krążków, koralików, patyczków.
– Obrysowywanie szablonów.
– Odtwarzanie układów przestrzennych.
– Rysowanie: drugiej części figury; według wzoru, według instrukcji słownej,
z piosenką; znaków graficznych po zakropkowanych wzorach; prostych i krzywych linii pomiędzy coraz bardziej zwężającymi się granicami; linii w polach i bez ograniczenia pola; po liniach; linii równoległej do podanego wzoru; labiryntów.
– Łapanie, toczenie dużej piłki lub balonu.
– Poprawianie linii kolorowym pisakiem bez odrywania ręki.
– Przetwarzanie obrazu ruchowego na graficzny.
– Rzucanie do kosza lub tarczy piłeczkami, kulami z papieru.
– Utrwalanie znajomości symboli graficznych, obrazów, przedmiotów.
– Wpisywanie wyrazów do krzyżówki.
– Wycinanie: po śladzie; wycinanie według własnego pomysłu i naklejanie.
– Wydzieranie.
– Wypełnianie: dużych wzorów kolorem; prostych kształtów ograniczonych konturem.
– Zabawy woreczkami z piaskiem.
– Dyktanda graficzne.
7. Ćwiczenia rozwijające sprawność grafomotoryczną.
– Układanie puzzli
– Przypinanie klamerek.
– Nawlekanie koralików.
– Nawijanie sznurka.
– Przewlekanie sznurowadeł.
– Zabawy plasteliną, ciastoliną, modeliną.
– Malowanie farbami.
– Rysowanie różnorodnymi przyborami plastycznymi (kredką, węglem, ołówkiem).
– Rysowanie szlaczków.
– Rysowanie po śladach.
– Łączenie kropek.
– Obrysowywanie przedmiotów.
– Odwzorowywanie rysunków zgodnie ze wzorem.
– Kolorowanie rysunków.
– Dyktanda graficzne.
– Wydzieranki z papieru.
– Wycinanie nożyczkami.
– Orgiami.
Przedstawiony program zajęć rewalidacyjnych będzie modyfikowany
i uzupełniany w zależności od sytuacji i potrzeb, z równoczesnym uwzględnieniem postępów czynionych przez dziecko. Ćwiczenia umieszczone w powyższym programie są przykładowymi ćwiczeniami i mogą być w zależności od potrzeb zamieniane, wzbogacane lub pomijane. W przypadku wcześniejszego opanowania przez dziecko danych umiejętności, możliwie będzie wprowadzenie w procesie rewalidacyjnym nowych zadań.
Opracowała ………………………..
Rodzic uczennicy został poinformowany o założeniach programu, zaakceptował opracowany program.
Podpis rodzica …………………….
źródło: Angelika Langer-Piechocka, 2019, edux.pl
