Idziemy na polowanie – kategoryzowanie

Jedną z najważniejszych różnic między myśleniem osób autystycznych a myśleniem osób neurotypowych jest sposób, w jaki ich mózgi kategoryzują informacje

„Mózg osoby neurotypowej automatycznie podporządkowuje nowe informacje do kategorii i podkategorii, kojarząc je ze sobą. U wielu dzieci z autyzmem jest odwrotnie: ich mózgi nie sortują od razu informacji i nie potrafią uogólniać szczegółowych informacji, jeśli nie zostaną tego nauczone.

Zabawy w polowanie to przyjemny, aktywny sposób na rozwijanie umiejętności kategoryzowania i generalizowania. W szkole, w domu czy na podwórku można odkryć nieskończenie wiele metod polowania, które przyniosą twojemu dziecku lub uczniowi różnorodne korzyści. Polujecie w pomieszczeniach, na świeżym powietrzu, w czasopismach i książkach. Polujcie indywidualnie, w parach lub w grupach. Zwierzę, warzywo, minerał. Kolory, kształty, dźwięki. Odznaczajcie pozycje na liście, fotografujcie obiekty, wycinajcie obrazki z gazet lub zbierajcie małe przedmioty. Oto lista, która pomoże wam zacząć.

• Fonetyka: Szukajcie przedmiotów, które mają w nazwie określone głoski.
• Kolory: Szukajcie obiektów w różnych odcieniach tego samego koloru.
• Geometria: Szukajcie kształtów i kątów.
• Rymujące się słowa: Nasza klasa, pół ananasa, Ala ma Asa, plastyczna masa.
• Dźwięki: Słuchajcie odgłosów wydawanych przez zwierzęta, dźwięków natury lub szumu maszyn.
• Zapachy: Trzeba wyjaśniać?
• Zawody: Szukajcie osób wykonujących różne zawody.
• Przemieszczanie się: Szukajcie sposobów, jak poruszają się ludzie i zwierzęta.
• Alfabet: Szukajcie obiektów, których nazwy zaczynają się na kolejne litery A-Z.
• Bezpieczeństwo: W domu lub zewnątrz – czy to jest niebezpieczne?
• Materiały: Szukajcie przedmiotów wykonanych z plastiku, drewna, metalu, tkanin.
• Nieustanne polowanie: Czas zabawy nie musi być ograniczony do zwyczajowych trzydziestu minut. Dzieci mogą wykonać album, kolaż lub pudełko skarbów jako część dłuższego polowania trwającego kilka dni, tygodni lub miesięcy. Ten wariant zabawy szczególnie dobrze sprawdza się z wykorzystaniem sezonowych obiektów, takich jak jesienne liście, szyszki, żołędzie itp.

Przede wszystkim bezpieczeństwo: niezależnie od tego, czy polowanie odbywa się w domu, czy na świeżym powietrzu, ustal wyraźne granice obszaru, na którym dzieci mogą szukać. Zawsze powinny to robić pod opieką kogoś dorosłego.

Zadbaj by zabawa była przyjemna. Jeśli polowanie ma cel dydaktyczny lub rozwojowy, nie wprowadzaj do niego aspektu rywalizacji, np. nie dziel dzieci na dwie drużyny i nie nazywaj zwycięzcami grupy, która znajdzie więcej obiektów. Podkreślaj rolę współpracy i odkrywania” (Notbohm, Zysk, 2016).

źródło: E. Notbohm, V. Zysk: „1001 porad dla rodziców i terapeutów dzieci z autyzmem i zespołem Aspergera”, WUJ, Kraków 2016