Program „Emocje” – przykładowe konspekty
Konspekt 1
Cele:
- „budowanie pozytywnego kontaktu między osobą autystyczną a terapeutą;
- właściwe odczytywanie oraz reagowanie terapeuty na sygnały emocjonalne wysyłane przez dziecko;
- umiejętność rozpoznawania i nazywania przez osobę autystyczną własnych stanów emocjonalnych.
Pomoce: ilustracje jednakowe pod względem wielkości, tła, przekazywanych emocji, etykiety.
Ćwiczenia:
- nazywanie stanów emocjonalnych dziecka w momencie ich wystąpienia;
- nazywanie stanów emocjonalnych innych osób z otoczenia dziecka w momencie ich wystąpienia;
- nazywanie własnych emocji w obecności dziecka;
- łączenie nazywania stanów emocjonalnych dziecka z pokazywaniem mu ilustracji przedstawiającej daną emocję (i ewentualnie napisanego wyrazu).
Konspekt 2
Cele:
- kontrolowanie własnej ekspresji;
- ćwiczenie umiejętności rozpoznawania i nazywania własnych stanów emocjonalnych;
- rozszerzenie repertuaru rozpoznawania mimiki przez pokazywanie różnorodnych twarzy.
Pomoce: zdjęcia dzieci oraz wycięte z gazet przedstawiające podstawowe emocje.
Ćwiczenia:
- nazywanie własnych emocji w danym dniu na podstawie zdjęć;
- wykrzykiwanie samogłosek: długo, krótko;
- rozsypanka – grupowanie zdjęć z kolorowych gazet w zbiory jednorodnych emocji, bodźcem jest czarno-białe zdjęcie lub piktogram.
Konspekt 3
Cele:
- zdobycie pewności siebie i poczucia bezpieczeństwa w otoczeniu, ułatwiającego nawiązywanie kontaktu i współpracę;
- ćwiczenie umiejętności rozpoznawania i nazywania własnych stanów emocjonalnych;
- ćwiczenie umiejętności komunikacyjnych.
Pomoce: zdjęcia dzieci przedstawiające podstawowe emocje, schematyczne, rysunki twarzy przedstawiające podstawowe emocje (Program Aktywności Knillów).
Ćwiczenia:
- nazywanie samopoczucia dziecka w danym dniu, wsparte pokazaniem zdjęcia z poszczególną emocją;
- pomaluj twarz: smutną na niebiesko, wesołą na różowo, złoszczącą się na czerwono, przestraszoną na zielono;
- program Aktywności Knillów (program łączony).
Konspekt 4
Cele:
- ćwiczenie umiejętności rozpoznawania i nazywania własnych stanów emocjonalnych;
- rozszerzenie repertuaru rozpoznawania mimiki przez pokazywanie różnorodnych twarzy;
- kontrolowanie ekspresji emocji.
Pomoce: piktogramy przedstawiające emocje: radość, smutek, złość, strach; rozsypanka – schemat twarzy oraz wycięte elementy do naklejania.
Ćwiczenia:
- nazywanie samopoczucia dziecka w danym dniu, wsparte pokazaniem piktogramu z daną emocją;
- udawanie – naśladowanie mimiki odpowiadającej poszczególnym emocją, wsparte zdjęciem przedstawiającym określoną emocję;
- układanie poszczególnych elementów twarzy; wesołej, smutnej, przestraszonej, złoszczącej się;
- „układanie” twarzy terapeuty (lub innej osoby towarzyszącej) w odpowiednią emocję” (A. Rybka, A. Garncarz: Stymulowanie rozwoju emocjonalnego u osób z autyzmem – „Kompleksowe wspomaganie rozwoju uczniów z autyzmem i zaburzeniami pokrewnymi”, 2009).