Powtarzalne czynności to jedno z głównych kryteriów diagnostycznych autyzmu. Nie są one jednak związane wyłącznie z autyzmem. Od dawna uznaje się je za wspólny element różnych zaburzeń umysłowych…
Stereotypie
Chodzenie tam i z powrotem, stukanie, nucenie, huśtanie się, kołysanie, drapanie, obgryzanie paznokci i uporczywe powracanie do dręczących myśli to bezużyteczne zachowania stereotypowe, którym daleko do patologii i które zdarzają się wszystkim ludziom, ale…
„W 1899 roku Emil Kraepelin wymienił stereotypie jako jeden z charakterystycznych objawów dementia praceox, choroby nazywanej później schizofrenią. Stereotypie ruchowe są powszechne u pacjentów z poważnymi zaburzeniami mózgu, zwłaszcza tymi, które obejmują układ łączący płaty czołowe ze strukturami podkorowymi i ze względu na swój wygląd zwany prążkowiem (striatum).
Stereotypie są obecne nie tylko w ruchach, ale także w myśleniu, mogą więc być niewidoczne. Definicja i klasyfikacja zjawisk repetytywnych nadal są niezadowalające, a takich terminów jak, „stereotypie”, „manieryzmy”, „perseweracje”, „obsesje” i „kompulsje” często używa się zamiennie. Niewykluczone, że dobrych podstaw teoretycznych dla takich rozróżnień po prostu brak. To, czy określona czynność repetytywna jest kompulsją i czy dana osoba próbuje się jej oprzeć, wiadomo wyłącznie z introspekcji.
Ruchy oraz myśli o charakterze repetytywnym zdarzają się także wielu zwykłym ludziom. W pewnym badaniu wykazano jednak, że sama obecność innych osób znacząco obniża liczbę powtarzanych ruchów u studentów nerwowo czekających na egzamin (Asendorpf, 1980). U osób funkcjonujących normalnie zachowania stereotypowe są niepożądane w sytuacjach społecznych zapewne dlatego, że sygnalizują znudzenie i brak zaangażowania. U osób z autyzmem obecność innych ludzi raczej nie hamuje stereotypii.
Dlaczego czynności repetytywne w ogóle istnieją?
