Każdy rodzic marzy, by jego dziecko miało dobry start w szkole. Zagwarantować go może psychiczna i fizyczna gotowość dziecka do realizacji materiału zawartego w podstawie programowej. Nie wszyscy jednak wiedzą, że uzyskanie „gotowości” do podjęcia nauki w szkole jest wynikiem interakcji między dzieckiem, środowiskiem rodzinnym i wychowaniem przedszkolnym (A. Meslin, 2015).
[…] W roku szkolnym do klasy pierwszej mają uczęszczać: dzieci 7-letnie, urodzone w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2008 r., które z powodu odroczenia nie rozpoczęły nauki w pierwszej klasie w roku szkolnym 2014/2015; wszystkie dzieci z rocznika 2009 (6-latki). Zwłaszcza rodzice tej ostatniej grupy muszą odpowiedzieć sobie na pytanie: „Czy moje dziecko jest gotowe do podjęcia nauki w szkole?”
Gotowość nie przychodzi automatycznie
Gotowość do nauki nie jest czymś, co dziecko osiąga automatycznie, np. po ukończeniu siedmiu lat. Profesor Barbara Wilgocka-Okoń, pedagog z Uniwersytetu Warszawskiego, definiuje gotowość szkolną jako „osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju umysłowego, emocjonalnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwia mu udział w życiu i opanowanie treści programowych klasy pierwszej”. Oznacza to, że gotowość szkolna zależy od wielu czynników, a zwłaszcza od wieku kalendarzowego dziecka, jego wrodzonych możliwości, indywidualnego tempa rozwoju psychofizycznego, a także doświadczenia zdobytego do tej pory za pośrednictwem dorosłych. Na dojrzałość szkolną sześciolatka składają się zatem osiągnięcia rozwojowe w trzech sferach: umysłowej, ruchowej i emocjonalno-społecznej.
Gotowość umysłowa
O gotowości umysłowej dziecka do podjęcia nauki w pierwszej klasie możemy mówić wtedy, gdy potrafi ono skupić uwagę przez dłuższy czas na tej samej czynności, przejawia zainteresowanie zjawiskami zachodzącymi w najbliższym otoczeniu oraz ma taki zasób słów, który bez problemu wystarcza mu do porozumiewania się z innymi i opowiadania historii. Dziecko dojrzałe do nauki w szkole potrafi rozpoczętą pracę doprowadzić do końca. Dotyczy to przede wszystkim prac plastycznych, które powinny zawierać dużo kolorowych szczegółów, prawidłowo rozmieszczonych na kartce. Ponadto dziecko powinno orientować się w czasie, przestrzeni oraz w schemacie własnego ciała. Jeśli chodzi o to ostatnie, to ważne, by odróżniało rękę lewą od prawej. Istotne znaczenie ma także prawidłowy rozwój wzroku i słuchu oraz koordynacja wzrokowo- ruchowa – bez nich dziecku będzie bardzo trudno opanować umiejętności czytania i pisania. (Wtrącę od siebie, że ważny jest rozwój mózgu dziecka w wieku 6 i 7 lat oraz fakt jak na tym tle wyglądają chłopcy i ich gotowość przedstawiłam w art. pt.: Dlaczego chłopcy powinni zaczynać szkołę później i Kłopoty ze słuchem u chłopców )
Gotowość ruchowa
Jeśli chodzi o gotowość ruchową, zwraca się uwagę na koordynację ruchów, zwinność oraz równowagę, które zapewniają dziecku bezpieczne poruszanie się wśród rówieśników. Ważny jest również poziom rozwoju grafomotoryki, a przede wszystkim męczliwość ręki (czyli, to jak długo dziecko jest w stanie pisać, rysować czy odwzorowywać). Dziecko powinno prawidłowo chwytać narzędzie pisarskie oraz odwzorowywać kształty zgodnie z obowiązującymi kierunkami: od lewej do prawej, z góry do dołu. Rodzice – analizując ten aspekt rozwoju – powinni także odpowiedzieć sobie na pytanie o stan zdrowia ich dziecka. Jeżeli choruje ono przewlekle i istnieje duże prawdopodobieństwo, że będzie opuszczać dużo godzin, warto zastanowić się nad powtórzeniem zerówki (odroczenie pójścia do klasy pierwszej). Przez rok można wzmocnić układ odpornościowy dziecka, a tym samym uchronić je przed opanowywaniem materiału w przyspieszonym tempie, co może wzbudzać niechęć do szkoły i osłabiać motywację do nauki.
Gotowość emocjonalna
Dziecko jest emocjonalnie gotowe do przekroczenia progu szkoły, kiedy nie ma trudności w rozstawaniu się z rodzicami, kiedy potrafi lub stara się opanować swoje emocje, zwłaszcza złość. Dziecko dojrzałe emocjonalnie inicjuje zabawy z rówieśnikami oraz rozumie zasady obowiązujące w grupie i ich przestrzega. Prawidłowo też reaguje na uwagi ze strony rówieśników i nauczyciela (np. nie obraża się, kiedy nauczyciel zwraca mu uwagę z powodu złego zachowania), rzadko płacze, gdy ponosi porażkę. Rozumie także proste sytuacje społeczne i potrafi rozpoznać, co jest dobre, a co złe (wie, że nie wolno krzywdzić innych, kraść, przeklinać).
Dojrzałość społeczna
Z kolei dojrzałość społeczna ucznia przejawia się w jego samodzielności, zwłaszcza w okresie samoobsługi: ubierania się, mycia, pakowania tornistra, załatwiania potrzeb fizjologicznych itp. O tego rodzaju dojrzałości świadczy także umiejętność zorganizowania sobie miejsca pracy oraz poczucie odpowiedzialności za swoje rzeczy (tornister, bluzę, strój na WF itp.)”. (A. Meslin, 2015)
Dodam od siebie, że w przypadku chłopców ciągłe zapominanie rzeczy ze szkoły, z basenu, z szatni itp. uwarunkowane jest ich budową mózgu – chłopcy niezmiernie różnią się od dziewczynek w tym wieku a zapominanie jest wpisane w ich perypetie szkolne od zawsze i wynika nie z lenistwa czy złośliwości tylko z funkcji jakie wykształcił ich mózg w tym momencie życia. Szkoda tylko, że system szkolnictwa nie uwzględnia nauki dzieci zgodnej z zasadami funkcjonowania ich neuronów i synaps.
źródło: Anna Meslin art. „Gotowi do szkoły”- „Psychologia w szkole”NR 2(48)/2015
#arkusz #ASD #Asperger #AspieZaklinaczka #autyzm #dostosowanie #edukacja #emocje #grupa #IPET #komunikacja #lekcja #logopedia #metody #MikiLittleAspie #motoryka #mowa #pedagog #percepcja #program #przedszkolak #przedszkole #psycholog #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #szkoła #terapia #uczeń #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #wskazówki #ZA #zabawa #zaburzenia #zajęcia #ZespółAspergera #zmysły #ćwiczenia Autyzm
- Charakterystyka zaburzeń spektrum autyzmu – symptomy, wskazówki, ocena
- Umowa / kontrakt z uczniem ze spektrum autyzmu
- Rejestr bieżący ucznia z autyzmem w szkole
- Monitorowanie postępów w szkole – autyzm
- Dziecko z autyzmem w grupie neurotypowych dzieci
- Współpraca z rodziną ucznia z autyzmem, zespołem Aspergera
- Nauczyciel wspomagający – nauczanie zdalne
- Scenariusz lekcji o autyzmie dla uczniów klas IV – VI, pdf
- Funkcjonowanie emocjonalno-społeczne dziecka z zespołem Aspergera w klasie
- LUM – arkusz obserwacji dziecka z autyzmem
- Autyzm i zespół Aspergera – wskazówki dla nauczyciela
- Zespół Aspergera – dostosowanie wymagań edukacyjnych – wskazówki do pracy z uczniem
- Świat oczami dzieci ze spektrum autyzmu – film
- Przykładowe oceny opisowe ucznia
- Zajęcia w szkole, autyzm – lista kontrolna, ocenianie
- Publikacje i materiały edukacyjne autyzm i zespół Aspergera
- Spektrum autyzmu – myślenie logiczne, wskazówki
autyzmwszkole.com 