Autyzm – zmiana sali

Niektórzy uczniowie ze spektrum autyzmu dobrze radzą sobie w nowym otoczeniu, ale mają trudności ze zmianami dotyczącymi rzeczy, które znają.

Może się zdarzyć, że przeprowadzenie danej lekcji będzie wymagało zmiany sali lub otoczenia. Podopieczni z autyzmem muszą być na to przygotowani.

Jeśli lekcja odbywa się w innej sali niż zazwyczaj – czy to przez jakiś czas, czy jednorazowo – należy uprzedzić o tym uczniów. Jeśli nie widzieli jeszcze nowej sali, trzeba pokazać im ją, zanim rozpoczną się tam lekcje. Przy wyborze sali weźcie pod uwagę kwestie sensoryczne mogące mieć wpływ na uczniów. Jeśli z trudnością znoszą takie zmiany, pozwólmy im wcześniej wybrać sobie miejsca do siedzenia i poinformujmy ich, z czym będzie się wiązała lekcja. W ten sposób częściowo ograniczymy aspekt nieprzewidywalności.

Jeśli zmiana dotyczy sali, w której zwykle odbywają się lekcje, wcześniej powiadomcie o tym uczniów. Nowy kolor ścian, inne oświetlenie, wykładzina czy materiały – wszystko to powoduje odmienne poczucie przestrzeni. Zapach nowej farby może być zbyt intensywny, usunięcie zaś dywanów zmienia akustykę. Jeden z moich podopiecznych stawał się bardzo niespokojny, gdy zmieniano dekoracje w sali, w której miał lekcje angielskiego. Wyjaśnił, że zmiana była niepokojąca, ponieważ „czuł się inaczej”. Układ sali także częściowo ulegał zmianie. Jego ławka stała w tej samej pozycji, ale przesunięto ją bliżej okna i to go rozpraszało.

Wskazówka dla nauczyciela

Zmiany w sali lekcyjnej mogą wywoływać lęk u uczniów z autyzmem, dlatego w takiej sytuacji najlepiej nie wprowadzać zmian w rutynowych czynnościach i w strukturze zajęć. Ograniczenie innych zmian do minimum pomoże młodym ludziom uporać się z modyfikacją sali (Bullock, 2018).

źródło: C. Bullock, 100 pomysłów dla nauczycieli…, Harmonia Universalis, Gdańsk 2018