Pisanie o sobie przeżywa renesans. Podczas gdy ponad połowa Polaków w ogóle nie czyta, coraz więcej osób odczuwa potrzebę przelewania swoich myśli na papier lub znaki cyfrowe. Bo z psychologicznego punktu widzenia pamiętniki to element pamięci zbiorowej służący lepszemu oddaniu subtelnych rodzinnych zaszłości, dokładniejszej rekonstrukcji przeszłości, pozwalający też lepiej radzić sobie z przemijaniem. Dobrym przykładem jest odnotowanie największej działalności pamiętnikarskiej w USA w ostatnim kwartale 2001 roku. Natychmiast po atakach na World Trade Center i Pentagon ludzie próbowali uporządkować doświadczenie traumy i wyrazić lęk przed nieprzewidywalnością.
Piszę, więc jestem
Spisując wspomnienia ludzie najczęściej wyrzucają z siebie emocje których nie mogą lub nie chcą zdradzić innym. Twórcy Teorii Poszukiwania Znaczenia uznają, że człowiek nieustannie uzasadnia zdarzenia ze swojego życia. Prof. Jerzy Trzebiński z SWPS w Warszawie twierdzi, że: Rzeczywistość przekłada się na historię, bo znalezienie opowieści, która porządkuje emocje i przemiany w życiu, pozwala zrozumieć klęskę, niepowodzenie czy zagrożenie. A to podstawowy warunek adaptacji do stresu. Marian Tyrowicz, polski historyk o swoim spisywaniu wspomnień pisze: Poszukiwałem prawdy nie tylko o egzystencjach czasów minionych, ale – i być może przede wszystkim – poszukiwałem siebie samego. Zawarł tę myśl już w tytule: W poszukiwaniu siebie…: wspomnienia i refleksje. Pod lwowskim niebem.
Pamiętniki pomagają radzić sobie z przemijaniem. Są swoistą pamięcią zewnętrzną przechowującą przeżycia. Prof. Tomasz Maruszewski z SWPS w Sopocie uważa, że: Człowiek w obliczu skrajnego zagrożenia kieruje wszystkie swoje zasoby na radzenie sobie z nim, a nie na zapamiętywanie informacji. Zapisanie dni z obozu jenieckiego, czy koncentracyjnego często jest jedynym sposobem zachowania tego o czym nie chce się mówić. Nawet najbliższym.
Pamiętniki są także czasami jedynym lekarstwem na strach przed śmiercią. Zgodnie z teorią opanowania trwogi (ang. Terror management theory, TMT) Jeffa Greenberga, Sheldona Solomona i Thomasa Pyszczynskiego jest on motorem wszystkich działań człowieka. Zapiski na papierze są też wołaniem o nieśmiertelność. Zostaje ono wysłuchane dzięki tendencji kolejnych pokoleń do wspominania zmarłych i analizowania pozostałych po nich słów.
Czytam, więc się staję
Potrzeba rozumienia pochodzenia i tego, do czego dążymy jest dla wielu bardzo ważna. Psycholog Alvin Toffler nazywa to potrzebą zakorzenienia. Zapiski przodków to nie tylko informacje ale też światopogląd i wartości. Psychologowie badający pamiętniki wyróżniają te poglądy i to jak ludzie mówią sami o sobie (np. jestem dzieckiem szczęścia). Według profesora Dana McAdamsa najważniejsze są wnioski autora. To wskazówka dla potomnych.
Odkryta przeszłość może wywołać skandal i zachwiać poczuciem spójności rodziny ale szok najczęściej łączy się z uczuciem ulgi. Nie bez powodu używa się w terapii drzewa genealogicznego. Taki zabieg to zazwyczaj pierwszy krok w kierunku zmian. Przekonuje człowieka, że jego doświadczenia są częścią większej całości, a więc są po coś. Spisane wspomnienia obrazują klimat czasów naszych przodków. Także dlatego wciągają jak dobra beletrystyka.
Jak twierdzi amerykański socjolog edukacji Robert Havinghurst, przeszłość liczy się dla człowieka najbardziej w okresie dorastania. To czas kiedy zaczyna się szukać wzorców moralnych i sensu życia. To także okres krystalizowania się tożsamości i przygotowania do życia zbiorowego. Według wybitnego polskiego socjologa i filozofa Zygmunta Baumana, jednego z twórców koncepcji płynnej nowoczesności, współcześnie żyjemy w świecie relatywizacji wartości. To często potęguje poczucie zagubienia i samotności wzmacniając potrzebę posiadania układu odniesienia. Pamiętniki mogą zmienić system wartości, przynieść duchowy spokój, a nawet wytyczyć nowe ścieżki rozwoju. Annual Review of Psychology z 2011r. pokazało badania dowodzące, że czytanie o zdarzeniach wpływa na mózg tak jakby samemu się je przeżywało.
Dzielę się, więc będę
Do niedawna pisanie pamiętników było czynnością intymną. Dziś pojawiają się często w internecie. Osobom ekstrawertycznym, otwartym na nowe doświadczenia zależy na pokazaniu innym kim są albo dlaczego im źle.
Takie zapiski zyskują też nowe funkcje. Osoby dzieląc się czymś dla siebie trudnym otrzymują odpowiedź niemal natychmiast i w bezpiecznej formie. Opisując chorobę można nawet otrzymać rzeczową, czy finansową pomoc.
Takie pisanie ma jednak sporo wad. Anonimowość utrudnia znalezienie i jest pokusą do pokazania się z jak najlepszej (rzadko prawdziwej) strony. Podpisując się swoim nazwiskiem dalej tkwimy we własnych spodniach.
Twórcy takich wpisów często piszą wyłącznie ciekawe rzeczy. Przestaje być to wtedy osobistymi zapiskami, a fakt, że komentujący kreują ich znaczenia zrywa spójną narrację i niszczy główny element dzienników tradycyjnych.
Internet zapewnia jednak przetrwanie wspomnień. Wpisy ze zdjęciami doskonale ukazują przeszłość. Być może przed nami nowa era dzienników rodowych: składanie spójnej narracji i snucie internetowej historii rodzinnej?
autor: Małgorzata Osowiecka
źródło: Ja My Oni Poradnik Psychologiczny Polityki 03/2015
#arkusz #ASD #Asperger #AspieZaklinaczka #autyzm #dostosowanie #edukacja #emocje #grupa #IPET #komunikacja #lekcja #logopedia #metody #MikiLittleAspie #motoryka #mowa #pedagog #percepcja #premium #program #przedszkolak #przedszkole #psycholog #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #SylwiaBagińska #szkoła #terapia #uczeń #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zaburzenia #zajęcia #ZespółAspergera #zmysły #ćwiczenia Autyzm
Arkusze, karty pracy, materiały dla dzieci i młodzieży ze spektrum autyzmu
- Zajęcia edukacyjno-terapeutyczne
- Mindfulness w spektrum autyzmu
- Percepcja wzrokowa, scenariusze, materiały, ćwiczenia edukacyjno-dydaktyczno-terapeutyczne
- Percepcja słuchowa, scenariusze, zajęcia rewalidacja, zabawy
- Uwaga, uważność, koncentracja, scenariusze, konspekty, ćwiczenia
- Lekcje dla ucznia ze spektrum autyzmu
- Wzajemne poznawanie się – umiejętności społeczne – scenariusze zajęć
- Trening budowania pozytywnej samooceny i Jak wzmacniać poczucie własnej wartości u dzieci? – scenariusze zajęć
- Integracja zespołu klasowego – scenariusz treningu umiejętności społecznych
- Poczucie krzywdy, smutek – nieprzyjazny przyjaciel. Lekcja dla ucznia ze spektrum autyzmu
- Skuteczna komunikacja – scenariusze zajęć
- Rozpoznawanie swoich emocji i potrzeb
- Scenariusz zajęć wspomagających umiejętności społeczno-emocjonalne
- Zabawy świąteczne – percepcja wzrokowa ASD
- Scenariusz zajęć wspierających w dzieciach poczucie własnej wartości
- Rozmowa towarzyska – umiejętności społeczne
autyzmwszkole.com 