Zespół Aspergera – Narzędzia społeczne w celu radzenia sobie z emocjami

Narzędzia społeczne w kontekście łagodzenia negatywnych emocji to przede wszystkim ludzie ale również zwierzęta odgrywają istotną rolę…

Działanie społeczne – towarzyskie musi być przyjemne i pozbawione stresu, który niekiedy towarzyszy interakcji społecznej, zwłaszcza gdy obejmuje ona więcej niż dwie osoby.

Wspierająca społecznie osoba jest szczera, naprawdę podziwia lub kocha dziecko, chwali je (a nie krytykuje) i umie znaleźć właściwe słowa, by naprawić uczucia. Funkcję tę może pełnić członek rodziny, przyjaciel lub pracownik szkoły, który ma czas na to, by być cierpliwym wobec dziecka, słuchać go (bez oceniania), potwierdzać jego uczucia oraz rozumieć.

Małe dzieci

Dla małych dzieci z zespołem Aspergera, osobami najlepiej wspierającymi emocjonalnie mogą być dziadkowie. Tony Attwood, stwierdza: Niekiedy proponuję, by nagrywali oni uspokajające wypowiedzi na temat dziecka, które mogłoby ono odsłuchiwać w chwilach stresu albo wtedy, gdy musi się zrelaksować, na przykład przed zaśnięciem.

Niekiedy najwspanialszym przyjacielem jest domowy zwierzak. Pies, pomimo tego, że jego właściciel jest w złym nastroju albo miał stresujący dzień, zawsze jest na widok swojego pana zachwycony, okazuje mu bezwarunkowe uwielbienie i wyraźnie cieszy się z jego obecności, czego dowodem jest machanie ogonem. Czas spędzony w towarzystwie zwierząt może skutecznie „ładować” emocjonalnie dzieci i dorosłych z zespołem Aspergera. Zwierzęta są najlepszymi nieoceniającymi słuchaczami, są też bardziej wielkoduszne niż ludzie.

Nastolatki

W przypadku nastolatków skuteczną aktywnością społeczną stanowiącą mechanizm „naprawiania” emocji może być korzystanie z internetowych czatów. Osobom z zespołem Aspergera łatwiej jest wyrazić swoje myśli i uczucia płynnie i w przemyślany sposób, pisząc na klawiaturze niż mówiąc. „Rozmawiając” przez internet, nie trzeba utrzymywać kontaktu wzrokowego, odczytywać wyrazu twarzy ani rozumieć zmian w tonie głosu czy mowie ciała rozmówcy. Na czacie można rozmawiać z innymi ludźmi z ZA, którzy są prawdziwie empatyczni i mogą zaproponować konstruktywne sposoby na polepszenie nastroju czy poprawę sytuacji. Znam kilka dorosłych osób z zespołem Aspergera, które młodym członkom „społeczności aspergerowskiej” udzielają przez internet mądrego wsparcia i porad dotyczących radzenia sobie z emocjami.

Pomaganie

Innym narzędziem (działaniem) społecznym, które może naprawić uczucie rozpaczy, jest pomaganie drugiej osobie i bycie potrzebnym (akt altruizmu). Zauważyłem, że niektóre dzieci, a zwłaszcza dorośli, z zespołem Aspergera, pomagając innym, mogą wzmocnić poczucie własnej wartości oraz zmienić swój nastrój z pesymistycznego i samokrytycznego na entuzjastyczny. Pomoc może obejmować wsparcie osoby mającej trudności w dziedzinie, w której pomagający z zespołem Aspergera ma duże doświadczenie lub talent, np., rozwiązanie problemu z komputerem albo pomoc w zrozumieniu zadań z matematyki. Dorośli z ZA mogą czerpać radość i ładować się emocjonalnie, poświęcając się wolontariatowi, zwłaszcza pracując z osobami starszymi, małymi dziećmi czy zwierzętami. Poczucie, że jest się potrzebnym i docenianym, to dla nas wszystkich, w tym także dla osób z zespołem Aspergera, bardzo istotny mechanizm ładujący emocje (Atwood, 2013).

źródło: Tony Attwood, Zespół Aspergera Kompletny przewodnik, Harmonia Universalis, Gdańsk 2013