Alternatywą dla chowania w sobie negatywnych myśli i uczuć jest uzewnętrznianie przyczyny poczucia odmienności i sposobu zaradzenia jemu. Dziecko może wykształcić formę nadkompensacji poczucia niedopasowania w sytuacjach społecznych
Polega ona na zaprzeczaniu istnieniu problemu i arogancji pozwalającej twierdzić, że wina, czy też problem, leży po stronie innych osób, a dziecko jest ponad zasadami, które tak trudno mu zrozumieć. Jednostka staje się Bogiem, osobą wszechmocną, nieomylną, niepopełniająca błędów, której inteligencja ma wzbudzać powszechny podziw. Takie dzieci zaprzeczają, jakoby miały trudności z zawieraniem przyjaźni, rozumieniem sytuacji społecznych, czy odczytywaniem czyichś myśli i intencji. Uważają, że nie potrzebne są im specjalne programy ani odmienne traktowanie. Nie chcą być kierowane do psychologa ani psychiatry i są przekonane, że nie są szalone ani głupie.
Arogancja
Niemniej dziecko takie zdaje sobie sprawę (choć nigdy się do tego nie przyzna) z tego, że jego kompetencje społeczne są ograniczone, i ze wszystkich sił stara się ukryć wszelkie trudności, żeby nie wyjść na głuptasa. Brak umiejętności bawienia się z rówieśnikami i nawiązywania interakcji z dorosłymi może doprowadzić do wykształcenia zachowań, które mają na celu dominację i kontrolę w kontekście społecznym. Zalicza się do nich zastraszanie i arogancką, sztywną postawę. Inne dzieci i rodzice poddają się, żeby uniknąć kolejnej konfrontacji. Jednostka upaja się tak rozumianą władzą i dominacją, co może prowadzić do problemów z zachowaniem.
Kiedy takie dzieci nie są pewne intencji innych osób ani tego, jak postępować w sytuacjach społecznych, albo popełniają jakiś widoczny błąd, wówczas pojawiające się negatywne emocje prowadzą je do błędnego wniosku, że działania innych ludzi były celowo złośliwe. W odpowiedzi na to dzieci chcą wywołać u nich podobne uczucie dyskomfortu, niekiedy w formie fizycznego odwetu: „Zranił moje uczucia, więc ja zranię jego”. Takie dzieci, podobnie jak niektórzy dorośli, mogą całymi latami rozpamiętywać zniewagi i niesprawiedliwości z przeszłości i szukać okazji do rewanżu (Tantam, 2000).
Mechanizm kompensacyjny w postaci arogancji nie pozostaje bez wpływu na inne aspekty interakcji społecznych. Dziecko może mieć problemy z przyznaniem się do błędu i być uważane za kłótliwe. Hans Asperger pisał:
Istnieje duże niebezpieczeństwo uwikłania się w niekończące się spory z tymi dziećmi, czy to w celu udowodnienia, że nie mają racji, czy to w celu uzmysłowienia im czegoś. Odnosi się to szczególnie do rodziców, którzy często wpadają w pułapkę niekończących się dyskusji (Asperger, 1944/2005, s. 62).
Aby udowodnić, że mają rację, dzieci niezwykle dokładnie przypominają sobie, co zostało powiedziane bądź zrobione, i nie dopuszczają możliwości żadnych ustępstw ani nie akceptują żadnych kompromisów czy odmiennych perspektyw. Rodzice mogą uważać, że takie cechy zapewniają dziecku karierę w zawodzie adwokata. Z pewnością ma ono doskonałą praktykę w spieraniu się i dowodzeniu własnej słuszności.
Niestety arogancka postawa może jeszcze wzmocnić alienację dziecka i pozbawić je przyjaźni, a zaprzeczanie i niechęć do programów służących poprawie rozumienia sytuacji społecznych mogą powiększyć przepaść miedzy umiejętnościami społecznymi jego i rówieśników. Można zrozumieć, dlaczego dziecko wykształca strategie kompensacyjne i przystosowawcze. Niestety, długofalowe konsekwencje tych mechanizmów mogą mieć znaczny wpływ na przyjaźnie i szanse stworzenia związku i znalezienia pracy” (Attwood, 2013).


źródło: T. Attwood: „Zespół Aspergera…”, Harmonia Universalis, Gdańsk 2013
#arkusz #ASD #Asperger #AspieZaklinaczka #autyzm #dostosowanie #edukacja #emocje #grupa #IPET #komunikacja #lekcja #logopedia #metody #MikiLittleAspie #motoryka #mowa #pedagog #percepcja #premium #program #przedszkolak #przedszkole #psycholog #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #SylwiaBagińska #szkoła #terapia #uczeń #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zaburzenia #zajęcia #ZespółAspergera #zmysły #ćwiczenia Autyzm