Objawy słabych umiejętności oralno-motorycznych

Termin słabych umiejętności oralno – motorycznych pojawiał się w literaturze bardzo rzadko. Dopiero książki opisujące objawy ASD w tym zaburzenia integracji sensorycznej upowszechniły problem.  Należy pamiętać, że zaburzenia mowy, języka i szeroko rozumianej „produkcji mowy” trwa od dawna dotyka dzieci i dorosłych o różnych zaburzeniach. Autyzm nie jest wyjątkiem

„Dziecko ze słabymi umiejętnościami oralno-motorycznymi może:

przejawiać „obronność oralną” (termin ten oznacza nadreaktywność dotykową w ustach). Może unikać wkładania zabawek do ust, czynności typowej dla większości dzieci. Może też pragnąć szczególnych form stymulacji oralnej, np. ciągle ssać lub żuć niejadalne przedmioty, w tym siebie lub inne osoby;

mieć problem z jedzeniem, w tym;

• trudności z ssaniem, żuciem, połykaniem,
• być wybredne przy jedzeniu, zdecydowanie preferując pewne tekstury, smaki i temperatury, jednocześnie unikając innych;
• trudności z próbowaniem nowego jedzenia,
• trudności z utrzymaniem posiłku i trawieniem,
• często mieć odruch wymiotny, krztusić się i ślinić;

mieć problemy zdrowotne, w tym

• przewlekła biegunkę lub zatwardzenie,
• problemy z zębami, takie jak powolny rozwój uzębienia, przewlekłą próchnicę i nierówny zgryz,
• często chorować na przeziębienia, zapalenie oskrzeli, astmę i przewlekłe zapalenia uszu;

mieć problemy z rozwojem motorycznym w tym

• słabe kontrolowanie postury,
• niskie napięcie mięśniowe,
• słabą propriocepcję,
• słabą równowagę i koordynację,
• trudności z wyczuciem i utrzymaniem wyśrodkowania,
• trudności z przekraczaniem linii środka ciała;

mieć problemy z mową i rozwojem językowym, w tym

• ograniczone korzystanie ze „słownictwa”, gestów i wyrazów twarzy,
• używanie w mowie nieodpowiednich dźwięków,
• trudności z językiem receptywnym,
• źle stosowane w trakcie mówienia modulację i oddech,
• nieodpowiednią głośność mówienia, za cichą lub zbyt głośną;

mieć problemy z widzeniem i rozwojem wzrokowo-motorycznym, w tym

• słabe widzenie obuoczne,
• trudności z koordynacją oko-ciało, która jest niezbędna przy kolorowaniu, rysowaniu, pisaniu, rzucaniu, łapaniu, bieganiu i skakaniu,
• trudności z patrzeniem wprost na to, co się robi lub dokąd się idzie;

mieć problem ze skupieniem uwagi i organizacją swojego zachowania, w tym

• nie potrafić się uspokoić,
• nalegać na złożone rytuały przed snem, jedzeniem czy rozpoczęciem jakiegoś zadania,
• zmienne wzorce snu, jedzenia i zabawy,
• trudności z momentami przejścia zmian,
• trudności ze znanymi, codziennymi czynnościami;

mieć problemy z rozwojem społecznym i emocjonalnym, w tym

• trudności z interpretowaniem i adaptacyjnym reagowaniem na emocje i podpowiedzi społeczne innych,
• izolowanie się z grupy,
• męczenie słabszych dzieci i rządzenie się,
• trudności z porozumiewaniem się, i posługiwaniem się odpowiednimi metodami, by zaspokoić swoje potrzeby,
• niska samoocena.

W przypadku problemów z umiejętnościami oralno-motorycznymi do pomocnych terapii należą oparta na integracji sensorycznej terapia zajęciowa i/lub terapia mowy, poprawiająca umiejętności językowe, głośność wypowiedzi i kontrolę oralno-motoryczną mięśni ust (Kranowitz, 2015).

źródło: C. S. Kranowitz: Nie-zgrane dziecko w świecie gier i zabaw…”, HARMONIA UNIVERSALIS, Gdańsk 2015