Pokaż palcem

Wskazywanie palcem i zrozumienie na czym polega ta czynność to duże wyzwanie dla autystycznych dzieci.

Cele

• Wskazywanie jako element komunikacji.
• Stymulacja wzrokowa.
• Nazywanie przedmiotów.

Potrzebne przedmioty

• Trzy plastikowe lub papierowe kubeczki.
• Drobne przedmioty: małe plastikowe figurki, monety, pierścionki, kulki, piórka, dzwoneczki itp.

Przygotowanie

• Postaw na stole trzy kubeczki do góry dnem.

Jak się bawić

Na oczach dziecka schowaj jakiś przedmiot pod jednym z kubeczków. Zapytaj: „Gdzie jest miś? Tutaj? (wskazując jeden z kubeczków palcem). Pytaj dalej: „Może tu?” (wskazując kolejny kubeczek). Na koniec spytaj o ostatni: „A może tu?”. Niech dziecko wskaże palcem, gdzie kryje się zabawka. Jeżeli samo sobie nie radzi, poprowadź jego dłoń, kładąc na niej swoją.

Niech kubeczki stoją poza zasięgiem dziecka, żeby nie mogło samo chwycić zabawki. W momencie gdy dziecko wskaże palcem właściwy kubeczek lub przynajmniej spróbuje to zrobić, od razu nagródź je schowanym przedmiotem. Jeżeli dziecko sięga po właściwy kubeczek, zamiast go wskazywać, udawaj, że nie rozumiesz i podnieś inne kubeczki, prosząc o wskazanie palcem.

Odmiany

1. Użyj więcej niż trzech kubeczków, żeby zwiększyć wybór, lub tylko jednego, żeby go ograniczyć.
2. Zamiast pod kubeczkiem schowaj przedmioty w dowolnym miejscu na sali i poproś dziecko, żeby pokazało palcem, gdzie znajduje się np. miś.

Czego dziecko się uczy

• Dzieci uczą się sygnalizować swoje potrzeby. Trudność wyrażenia swoich chęci przez dzieci, które nie potrafią mówić, często powoduje frustrację. Wskazywanie palcem to pierwszy krok w nauce komunikacji.
• Wskazywanie palcem, jako jedna z umiejętności związanych z komunikacją, jest łatwiejsze do opanowania niż podążanie za czyimś spojrzeniem. Zabawa ma na celu przede wszystkim zainteresowanie dziecka wskazywaniem i nadanie sensu tej czynności. Ważne jest również, by dziecko zrozumiało, że wskazywanie ma wiele zastosowań i może się łączyć z różnymi słowami.

Modyfikacje

• Aby pomóc dzieciom w nauce wskazywania, najpierw połóż przedmioty na stole i pozwól im dotykać ich palcem wskazującym, kiedy usłyszą ich nazwy. W ten sposób dzieci zrozumieją, że wyciągnięty palec kieruje uwagę na przedmiot znajdujący się w pewnej odległości.
• Jeśli schowasz pod kubeczkiem ulubioną zabawkę dziecka, na pewno będzie bardziej zainteresowane zabawą.
• Aby ułatwić dzieciom precyzyjne wskazywanie przedmiotów, zostaw spore odstępy pomiędzy kubeczkami. Wówczas nie będzie wątpliwości, że dziecko wskazuje np. kubeczek po prawej (Sher, 2014).

źródło: B. Sher: „Gry i zabawy we wczesnej interwencji…” HARMONIA UNIVERSALIS, Gdańsk 2014