Praktyczne wskazówki przewodnik dla nauczycieli i terapeutów z pomysłami na zajęcia dostosowane do potrzeb dzieci ze spektrum autyzmu. Świąteczne aktywności, które integrują i uczą.

Boże Narodzenie to wyjątkowy czas, który można wykorzystać, aby zintegrować dzieci w klasie i stworzyć przyjazną, świąteczną atmosferę. Dla dzieci ze spektrum autyzmu święta mogą jednak stanowić wyzwanie – zmiany w rutynie, nowe bodźce i emocje mogą być trudne do przetworzenia. Oto praktyczny przewodnik, jak zorganizować świąteczne zajęcia w klasie integracyjnej, które będą dostosowane do potrzeb wszystkich uczniów.

Dlaczego warto celebrować Boże Narodzenie w klasie integracyjnej?

1. Wzmacnianie więzi: Wspólne przygotowania do świąt pomagają budować relacje między dziećmi.
2. Rozwijanie umiejętności społecznych: Świąteczne aktywności to doskonała okazja do nauki współpracy i dzielenia się.
3. Tworzenie pozytywnych skojarzeń: Przyjazne i przewidywalne zajęcia mogą pomóc dzieciom ze spektrum autyzmu cieszyć się atmosferą świąt.

Jak przygotować się do świątecznych zajęć?

1. Stwórz plan i podziel się nim z dziećmi

• Przygotuj harmonogram świątecznych aktywności i omów go z uczniami z wyprzedzeniem.
• Użyj wizualizacji (tablicy z obrazkami lub symbolami), aby dzieci wiedziały, co je czeka każdego dnia.
• Wyjaśnij, czego można się spodziewać, np.: „Jutro będziemy robić ozdoby choinkowe”.

2. Dostosuj zajęcia do potrzeb dzieci ze spektrum autyzmu

• Unikaj nadmiaru bodźców: zamiast głośnych świątecznych piosenek wybierz spokojne melodie.
• Pozwól dzieciom uczestniczyć w zajęciach na ich własnych warunkach – nie wszystkie dzieci muszą brać udział w każdej aktywności.

3. Stwórz przyjazne środowisko sensoryczne

• Ogranicz migające światełka lub silne zapachy, które mogą być trudne dla dzieci nadwrażliwych sensorycznie.
• Wprowadź „cichy kącik” dla uczniów, którzy potrzebują odpoczynku od świątecznych bodźców.

Propozycje świątecznych zajęć w klasie integracyjnej

1. Dekorowanie klasy

• Co zrobić:
  Zaproś dzieci do wspólnego dekorowania choinki i sali.
• Dostosowanie:
  • Dzieci ze spektrum mogą przygotować proste ozdoby, np. wycinać papierowe gwiazdki.
  • Użyj materiałów o różnej fakturze (np. filc, papier, bibuła), aby pobudzić zmysły dotyku.

2. Tworzenie kartek świątecznych

• Co zrobić:
  Każde dziecko tworzy własną kartkę świąteczną, którą może wręczyć rodzinie.
• Dostosowanie:
  • Przygotuj wzory do odrysowania dla dzieci, które mają trudności z rysowaniem.
  • Zamiast pisania życzeń dzieci mogą nakleić symbole lub obrazki.

3. Świąteczna opowieść z wizualizacjami

• Co zrobić:
  Przeczytaj krótką historię o Bożym Narodzeniu, np. o narodzinach Jezusa lub przygodach świętego Mikołaja.
• Dostosowanie:
  • Użyj obrazków, figurek lub rekwizytów, aby zilustrować historię.
  • Zachęć dzieci do wskazywania elementów z opowieści na obrazkach.

4. Świąteczne warsztaty kulinarne

• Co zrobić:
  Zorganizuj warsztaty pieczenia prostych pierniczków lub dekorowania gotowych ciastek.
• Dostosowanie:
  • Dzieci mogą brać udział w wybranych etapach, np. wałkować ciasto lub dekorować ciasteczka.
  • Przygotuj sensoryczne atrakcje, np. dotykanie mąki, wąchanie cynamonu.

5. Świąteczne zabawy muzyczne

• Co zrobić:
  Naucz dzieci prostych świątecznych piosenek lub zorganizuj zabawy z dzwoneczkami.
• Dostosowanie:
  • Zamiast śpiewania dzieci mogą grać na instrumentach perkusyjnych.
  • Wprowadź ruchowe elementy, np. klaskanie w rytm piosenek.

6. Cichy moment świątecznej refleksji

• Co zrobić:
  Wprowadź chwilę spokoju, podczas której dzieci mogą powiedzieć (lub pokazać na obrazkach), za co są wdzięczne w tym roku.
• Dostosowanie:
  • Użyj tablicy PECS z obrazkami przedstawiającymi emocje, aby ułatwić dzieciom wyrażenie swoich uczuć.

Wskazówki dla nauczycieli i terapeutów

1. Ustal jasne zasady: Przypomnij dzieciom, jakie są reguły podczas świątecznych aktywności, aby czuły się bezpiecznie i wiedziały, czego się spodziewać.
2. Uwzględnij różnorodność: Dostosuj poziom trudności zadań do umiejętności każdego dziecka.
3. Zachęcaj do współpracy: Wprowadź aktywności grupowe, które sprzyjają integracji, ale pozwól dzieciom pracować w ich tempie.
4. Chwal za wysiłek: Doceniaj każde dziecko za wkład w świąteczne przygotowania, niezależnie od efektu.

Najczęściej zadawane pytania:

1. Czy zajęcia świąteczne są odpowiednie dla wszystkich dzieci ze spektrum autyzmu?
Tak, ale należy dostosować aktywności do indywidualnych potrzeb każdego dziecka i unikać nadmiaru bodźców.

2. Jak radzić sobie z dziećmi, które nie chcą brać udziału?
Pozwól dzieciom obserwować zajęcia z boku. Jeśli poczują się komfortowo, mogą dołączyć w dowolnym momencie.

3. Czy mogę zaangażować rodziców w świąteczne aktywności?
Oczywiście! Rodzice mogą pomóc w przygotowaniu materiałów lub wziąć udział w warsztatach kulinarnych.

Podsumowanie

Boże Narodzenie w klasie integracyjnej to okazja do wspólnego celebrowania, nauki i budowania relacji. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu i dostosowaniu zajęć do potrzeb dzieci ze spektrum autyzmu możesz stworzyć atmosferę, która będzie radosna i przyjazna dla wszystkich. Wykorzystaj te wskazówki, aby uczynić święta niezapomnianym czasem w Twojej klasie! 🎄✨