Przygotowanie

Komunikacja polega na słownym lub bezsłownym przekazywaniu informacji między co najmniej dwiema osobami. Otwarta komunikacja pogłębia relacje z ludźmi, pomaga w lepszym poznaniu poglądów innych i wspiera rozwój procesów decyzyjnych. Komunikacja odgrywa ważną rolę w rozwoju emocjonalnym i społecznym człowieka.

Prowadzący powinien się upewnić, że dzieci mają wystarczające umiejętności do realizacji tego tematu. To może być dobry moment na przegląd treści poruszonych na wcześniejszych spotkaniach / materiału zrealizowanego podczas wcześniejszych spotkań, aby właściwie przygotować dzieci do przyswojenia nowych informacji. Podczas wybierania materiałów i zasobów uzupełniających scenariusz lekcji (np. książek, filmów) należy spojrzeć na nie z perspektywy dzieci. Znajdź materiały, które wzbogacą zajęcia i sprawią, że nawiążesz lepszą komunikację z uczestnikami.

Po wybraniu materiałów i upewnieniu się, że docelowa grupa będzie w stanie zrozumieć treść lekcji, można zorganizować miejsce zajęć i usadzić wszystkich uczestników w kręgu. Postaw w widocznym i łatwo dostępnym dla siebie miejscu tablicę z przymocowaną kartką B1 oraz markerem i rozpocznij zajęcia.

Wprowadzenie

Prowadzący wita uczestników i przeprowadza tzw. rundkę. Rozkłada na środku wycinki z gazet lub zdjęcia przedstawiające różne emocje. Każde dziecko wybiera jeden obraz, który najlepiej pasuje do jego obecnego nastroju i wyjaśnia dlaczego go wybrał. Na koniec nauczyciel podaje definicję komunikacji i przedstawia różnice między komunikacją werbalną, a komunikacją niewerbalną.

Komunikacja werbalna oznacza przekazywanie i odbieranie informacji za pomocą słów. Następuje w czasie rozmowy (mówienia, słuchania), pisania oraz czytania. Należy zauważyć, że komunikaty werbalne powinny być w równym stopniu znane wszystkim uczestnikom komunikacji, żeby okazała się ona skuteczna.

Komunikacja niewerbalna oznacza przekazywanie i odbieranie informacji za pomocą mowy ciała. Możemy jej doświadczyć przez kontakt wzrokowy, odległość w jakiej stoimy od siebie oraz natężenie i intonację mówienia. Należy zauważyć, że komunikaty niewerbalne powinny być w równym stopniu znane wszystkim uczestnikom komunikacji, żeby okazała się ona skuteczna.

Niecałe 35% informacji przekazywanych jest werbalnie, a pozostałe 65% zajmuje komunikacja niewerbalna. Komunikacja werbalna jest często jednoznaczna, a komunikacja niewerbalna jest najczęściej wieloznaczna.

Precyzja Wypowiedzi

Prowadzący dzieli dzieci na pary. Każda para otrzymuje dwie czyste kartki oraz dwie kredki i dwie kartki z nazwą zwierzęcia (dla każdej osoby po jednej). Osoby w parach nie mogą widzieć nawzajem nazw zwierząt zapisanych na ich kartkach. Osobie A zasłaniamy oczy przepaską tak, by nie widziała kartki, na której będzie rysować. Jej zadaniem będzie narysowanie zwierzęcia według wskazówek osoby B. Osoba B prowadzi rękę rysującego za pomocą słów. Zadaniem osoby B jest takie pokierowanie osobą rysującą, żeby powstał rysunek zwierzęcia z kartki. Następnie dzieci zamieniają się rolami.

Na koniec następuje podsumowanie i prowadzący pyta: Czy wskazówki były jasne? Co pomagało, a co utrudniało wykonanie zadania? Intonacja, szybkość mówienia? Czy obie strony są zadowolone z efektu?

Demonstracja Ignorancji

Prowadzący dzieli dzieci na pary. Osoby A wychodzą na chwilę z sali, a osoby B pozostają w sali. Nauczyciel udziela wskazówek i mówi: Osoby A po powrocie do sali mają opisać swój dzisiejszy poranek, a osoby B mają w ogóle nie słuchać partnerów. Niech zamkną oczy, zachowają kamienny wyraz twarzy i siedzą z rękami założonymi do tyłu. Po minucie prowadzący przerywa ćwiczenie i następuje omówienie.

Na koniec następuje spisanie refleksji na wspólnej, dużej kartce lub planszy. Prowadzący podczas podsumowania może zapytać: Jak czuły się osoby A i dlaczego? Co było niewłaściwego w zachowaniu osób B?

Podsumowanie

Prowadzący zbiera informacje zwrotne od każdego uczestnika i podsumowuje zajęcia. Może zapytać: Co było dla was nowe, ważne, ciekawe? Następuje czas na indywidualne pytania i uwagi.

Dodatkowe Pomysły

Przedstawiony scenariusz można wykorzystać do zajęć w dziadzie podczas których prowadzący będzie prezentował treści i odgrywał scenki wspólnie z uczestnikiem zajęć.

Nauczyciel może również przeprowadzić lekcję on-line podczas której udostępni ekran uczestnikom zajęć i wyznaczy uczestników do odegrania scenek. Dzieci mogą zasłonić oczy opaską, pokazać na kamerkach kartki na których będą rysować oraz spisać swoje refleksje na wspólnym czacie grupowym.

autor: Sylwia Sitkowska, Maria Kocurowska, Damian Berent

źródło: Naucz mnie jak radzić sobie … Sensus, Gliwice 2021