Temat zajęć: Poznajemy komary – ciekawostki i ochrona przed nimi
Grupa docelowa: Dzieci w wieku przedszkolnym ze spektrum autyzmu
Czas trwania: 45 minut
Cele zajęć:
- Poznawcze: Dzieci dowiedzą się, czym są komary, gdzie żyją, co jedzą, oraz jak możemy się przed nimi chronić.
- Emocjonalne: Kształtowanie postawy akceptacji dla przyrody, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z emocjami, gdy coś nas niepokoi (np. ukąszenie przez komara).
- Praktyczne: Rozwijanie zdolności manualnych oraz ćwiczenie umiejętności słuchania i koncentracji.
Materiały:
- Ilustracje lub modele komarów
- Opis biologiczny komara dla dzieci.
- Duże arkusze papieru, kredki, farby, nożyczki, klej
- Kolorowe wstążki lub sznurki
- Preparaty przeciw komarom (naturalne, np. olejki eteryczne, lawenda)
- Maskotki przedstawiające zwierzęta, które zjadają komary (np. nietoperze, ptaki)
Opis biologiczny komara dla dzieci
„Komar to bardzo mały owad, który ma cienkie, długie nogi i dwa przezroczyste skrzydełka. Jest tak mały, że czasami trudno go zobaczyć, ale kiedy lata, słyszymy jego ciche bzyczenie, jakby mówił: ‚Bzzz, bzzz’. Komary mają długą, wąską ‚trąbkę’, którą używają do picia – to coś jak słomka, którą my pijemy sok. Większość owadów używa tej trąbki, żeby pić nektar z kwiatów, tak jak motyle ale komary piją maleńkie ilości krwi.
Ale jest coś, co niektóre komary robią inaczej – niektóre samiczki komarów, czyli mamy-komary, potrzebują odrobiny krwi, żeby mogły złożyć jajka i urodzić małe komarki. Kiedy nas gryzą, to właśnie po to, żeby dostać tę krew. Po ukąszeniu możemy poczuć lekkie swędzenie, ale to normalne i nie jest groźne.
Komary lubią mieszkać w miejscach, gdzie jest woda, bo to tam składają swoje jajeczka. Z jajeczek wykluwają się larwy, które żyją w wodzie, a potem zmieniają się w dorosłe komary, które latają w powietrzu. Dlatego na przykład po deszczu, kiedy robią się małe kałuże, możemy spotkać więcej komarów.
Komary są częścią przyrody i chociaż czasem mogą nas irytować, są jednak bardzo ważne – są pożywieniem dla wielu zwierząt, takich jak ptaki, ryby czy nietoperze. Dlatego uczymy się, jak się przed nimi chronić, ale także jak z nimi żyć w zgodzie.”
Ten opis jest prosty i zrozumiały dla dzieci, jednocześnie wprowadzając je w podstawowe fakty o komarach w sposób, który budzi ciekawość, ale nie wywołuje lęku.
Przebieg zajęć:
- Powitanie i wprowadzenie do tematu (5 minut):
- Nauczyciel wita dzieci w kręgu i krótko wprowadza temat zajęć, mówiąc: „Dzisiaj jest specjalny dzień, Dzień Komara! Dowiemy się, kim są te małe stworzonka, dlaczego czasami nas gryzą i jak możemy się przed nimi chronić.”
- Poznajemy komary – prezentacja multimedialna lub ilustracje (10 minut):
- Nauczyciel pokazuje dzieciom ilustracje komarów, opowiadając, jak wyglądają, gdzie żyją i co jedzą.
- Ważne jest, aby mówić prostym językiem i unikać przerażających obrazów, które mogłyby wywołać lęk.
- Dzieci mogą zadawać pytania, a nauczyciel cierpliwie na nie odpowiada.
- Ruchowa zabawa „Latające komary” (10 minut):
- Nauczyciel rozkłada na podłodze kolorowe wstążki (mogą one symbolizować „komary”).
- Dzieci biegają po sali, starając się „uchwycić” wstążki.
- Można dodać elementy rywalizacji (np. kto złapie najwięcej komarów), ale pamiętając, że każde dziecko ma swoje tempo i możliwości.
- Zajęcia plastyczne – „Komar z papieru” (15 minut):
- Dzieci tworzą własne komary z papieru, używając kolorowego papieru, kredek, farb i innych materiałów.
- Nauczyciel pomaga w wycinaniu i sklejaniu elementów.
- Każde dziecko może ozdobić swojego komara według własnego pomysłu.
- Zabawa sensoryczna – „Zapachowa ochrona przed komarami” (5 minut):
- Nauczyciel pokazuje dzieciom różne naturalne preparaty przeciw komarom (np. olejki eteryczne z lawendy).
- Dzieci mogą powąchać każdy z zapachów i zdecydować, który najbardziej im się podoba.
- Nauczyciel wyjaśnia, że takie zapachy mogą pomóc odstraszyć komary.
- Podsumowanie i zakończenie (5 minut):
- Nauczyciel pyta dzieci, czego się dzisiaj nauczyły.
- Każde dziecko może pokazać swojego komara z papieru i opowiedzieć, co mu się najbardziej podobało.
- Na zakończenie dzieci siadają w kręgu i dostają naklejki lub małe nagrody za udział w zajęciach.
Rozwinięcie powitania: Powitanie i wprowadzenie do tematu (5 minut)
- Zbiórka w kręgu:
- Nauczyciel prosi dzieci, aby usiadły w kręgu na dywanie. Upewnia się, że wszystkie dzieci są wygodnie usadowione i mają dobre widzenie nauczyciela oraz siebie nawzajem.
- Można zacząć od krótkiej piosenki lub rymowanki, aby przyciągnąć uwagę dzieci i wprowadzić je w spokojny nastrój.
- Powitanie:
- Nauczyciel wita każde dziecko indywidualnie, używając ich imion: „Dzień dobry, Aniu! Jak się dzisiaj czujesz?”
- Dzieci mogą odpowiedzieć na powitanie, a nauczyciel może dodatkowo zadać im pytanie, np. „Czy miałaś dzisiaj dobre śniadanie?” lub „Czy dobrze spałeś w nocy?”.
- Dzięki temu każde dziecko czuje się zauważone i ważne.
- Wprowadzenie do tematu – Dzień Komara:
- Nauczyciel zaczyna mówić do dzieci z entuzjazmem: „Czy wiecie, że dzisiaj jest bardzo specjalny dzień? Dzisiaj (20. VIII) obchodzimy Dzień Komara!”
- Następnie zadaje dzieciom pytanie, aby wciągnąć je w rozmowę: „Czy wiecie, co to są komary?”
- Dzieci mogą odpowiedzieć na pytanie. Jeśli dziecko nie chce mówić, nauczyciel może delikatnie przejść dalej, aby nie wywoływać presji.
- Opowieść wprowadzająca:
- Nauczyciel kontynuuje: „Komary to małe owady, które czasami widzimy na dworze. Czy ktoś z was kiedyś widział komara? Może pamiętacie, jak czasami coś nas łaskocze, a potem pojawia się mały bąbel? To właśnie komary potrafią zrobić. Ale nie martwcie się, dzisiaj dowiemy się, dlaczego to robią i jak możemy się przed nimi chronić.”
- Nauczyciel może pokazać dzieciom prostą ilustrację komara, aby lepiej zrozumiały, o czym mowa.
- Zachęta do udziału:
- Nauczyciel zachęca dzieci do aktywnego udziału w zajęciach: „Dzisiaj będziemy bawić się, tworzyć i dowiadywać się więcej o tych małych stworzonkach. Możecie zadawać pytania, mówić, co o tym myślicie, i oczywiście pomagać sobie nawzajem!”
- Ważne jest, aby nauczyciel cały czas utrzymywał kontakt wzrokowy z dziećmi, aby czuły się bezpiecznie i pewnie.
- Przejście do kolejnego etapu zajęć:
- Nauczyciel kończy wprowadzenie: „No dobrze, teraz, kiedy już wiemy, że dzisiaj będziemy rozmawiać o komarach, zaczniemy od poznania ich bliżej. Zobaczmy, jak wyglądają i czym się zajmują w swoim małym świecie.”
- Następnie nauczyciel płynnie przechodzi do kolejnej części zajęć, czyli prezentacji ilustracji lub modeli komarów.
To wprowadzenie pomaga dzieciom poczuć się swobodnie i bezpiecznie, a także zaciekawić ich tematem zajęć. Nauczyciel dba o to, aby atmosfera była przyjazna i wspierająca, a każde dziecko miało szansę na zaangażowanie się w zajęcia w sposób, który jest dla niego komfortowy.
Uwagi:
- Ważne jest, aby zajęcia były dostosowane do indywidualnych potrzeb dzieci, uwzględniając ich możliwości koncentracji, wrażliwość sensoryczną oraz poziom lęku.
- Nauczyciel powinien być gotowy do modyfikowania przebiegu zajęć w zależności od reakcji i nastroju dzieci.
- Zajęcia powinny być prowadzone w spokojnej, przyjaznej atmosferze, z poszanowaniem granic każdego dziecka.









































