Cóż to za smutna epoka, w której łatwiej rozbić atom, niż zniweczyć uprzedzenie.

Albert Einstein

Scenariusz zajęć dla uczniów ze spektrum autyzmu na Dzień Tolerancji

Brak tolerancji, ksenofobia, rasizm, przemoc motywowana nienawiścią nie są wyłącznie polską domeną, są to problemy globalne, dlatego w 1995 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ ustaliło, że 16 listopada będzie obchodzony Międzynarodowy Dzień Tolerancji. Wybór daty nie jest przypadkowy – 16 listopada 1995 roku, tuż przed końcem Międzynarodowego Roku Tolerancji, państwa członkowskie UNESCO przyjęły Deklarację na Temat Zasad Tolerancji. Międzynarodowy Dzień Tolerancji jest świętem szacunku, akceptacji i uznania różnorodności kultur na świecie. W ramach celebracji dnia na całym świecie organizowane są koncerty, wykłady, akcje uliczne, flash moby, wystawy itp.

Temat lekcji: Razem w różnorodności – Świętujmy Tolerancję!

Cele lekcji:

1. Zrozumienie, co to jest tolerancja.
2. Nauka akceptacji różnic i szacunku dla innych.
3. Zastosowanie tych wartości w kontekście dzieci ze spektrum autyzmu.

Część 1: Wprowadzenie (10 minut)

Rozpocznijmy od krótkiego wprowadzenia na temat tego, co oznacza słowo „tolerancja”. Wyjaśnij, że to umiejętność szanowania i akceptowania innych ludzi, nawet jeśli są inni niż my. Podkreśl, że każdy jest wyjątkowy i różny, i że to jest coś, co warto świętować:

Dzień dobry wszystkim! Dzisiaj mamy wyjątkową lekcję, która poświęcona jest jednej z najważniejszych wartości, jakie możemy pielęgnować w swoim sercu – mówimy o Tolerancji. Tolerancja to nie tylko trudne słowo do wymówienia, ale przede wszystkim piękna umiejętność, która pomaga nam lepiej zrozumieć i akceptować innych ludzi.

Ale zanim zanurzymy się w świat tolerancji, zastanówmy się: co to takiego? Tolerancja to coś więcej niż tylko słowo nauczane w szkole. To umiejętność, która sprawia, że świat staje się lepszym miejscem dla nas wszystkich. Dziś dowiemy się, dlaczego warto szanować i akceptować innych ludzi, nawet jeśli są różni od nas.

My wszyscy, podobnie jak kolory tęczy, jesteśmy jednym wielkim spektrum różnorodności. Każdy z nas to jak inny odcień, inna nuta w wielkiej symfonii życia. I to właśnie jest najpiękniejsze – różnice, które sprawiają, że nasz świat jest tak barwny i interesujący.

Tak więc dzisiaj, razem, zanurzymy się w świat tolerancji, gdzie różnice są świętowane, a szacunek dla każdego kształtuje nasze codzienne życie. Gotowi na przygodę w świecie, gdzie każdy ma miejsce, a każdy jest wyjątkowy? To zaczynamy!

Część 2: Aktywność (15 minut)

Zaproponuj prostą aktywność, która pomoże dzieciom zrozumieć, jakie to ważne, aby różnice były akceptowane. Możesz poprosić dzieci, aby narysowały lub opisały swoje ulubione cechy, a potem podzieliły się nimi z resztą grupy. Podkreśl, że każda cecha jest jedyna w swoim rodzaju i powinna być szanowana.

Część 3: Opowieść o przygodach bohatera z ASD (20 minut)

Przygotuj krótką opowieść lub prezentację o bohaterze ze spektrum autyzmu. Opowiedz historię o jego lub jej codziennych przeżyciach, zwracając uwagę na unikalne cechy i talenty. Podkreśl, że każdy z nas ma coś cennego do zaoferowania, i ważne jest, aby to doceniać:

Opowieść o Marcinie – Bohaterze ze Spektrum Autyzmu

Pozwólcie mi opowiedzieć wam historię o niezwykłym chłopcu o imieniu Marcin. Marcin jest jak każde inne dziecko, pełne energii, pomysłów i marzeń. Ale jest też coś, co sprawia, że Marcin jest wyjątkowy – jest jak wy w spektrum autyzmu.

Każdego dnia Marcin doświadcza świata w sposób, który może być nieco inny niż u większości z nas. Dla niego świat czasami może być głośny, jasny, pełen bodźców, które dla innych osób mogą być zupełnie niezauważalne. Marcin jest jednak mistrzem w odkrywaniu piękna w szczegółach, które inni czasami pomijają.

Jego wielką pasją są liczby. Marcin ma zdolność do widzenia wzorców matematycznych, które dla innych mogą być trudne do zrozumienia. Kiedy rysuje, tworzy niesamowite wzory i symetrie, które sprawiają, że wszyscy zaczynają dostrzegać matematykę w codziennych rzeczach.

Marcin ma też niezwykłą pamięć. Potrafi opowiedzieć o wydarzeniach sprzed lat, jakby stały się wczoraj. Jego pasja do historii sprawia, że wiele rzeczy staje się dla niego jak otwarta księga, którą zawsze może przeczytać.

Choć Marcin czasami potrzebuje więcej czasu, aby zrozumieć pewne sytuacje czy przystosować się do zmian, to jego niezwykłe spojrzenie na świat przynosi mu wiele radości i inspiracji. Dla Marcina każdy dzień to nowa przygoda pełna możliwości.

Dlatego też, gdy zastanawiamy się nad tolerancją, warto spojrzeć na historię Marcina. Każdy z nas ma swoje unikalne cechy, talenty i perspektywy, które mogą wnieść coś wyjątkowego do wspólnej historii. Marcin pokazuje nam, że zrozumienie, akceptacja i docenianie różnic są kluczowe dla stworzenia miejsca, w którym każdy może się rozwijać i być prawdziwym sobą. Tak, jak Marcin – naszym bohaterem ze spektrum autyzmu.

Część 4: Zastosowanie tolerancji w praktyce (15 minut)

Przejdź do rozmowy na temat tego, jak możemy stosować zasady tolerancji w życiu codziennym. Zachęć dzieci do dzielenia się swoimi pomysłami na to, jak być bardziej otwartym i zrozumiałym wobec innych, zwłaszcza tych, którzy są zdolni „inaczej”.

Część 5: Ćwiczenia praktyczne (15 minut)

Przeprowadź krótkie ćwiczenia praktyczne, aby pomóc dzieciom zastosować idee tolerancji w praktyce. Na przykład, poproś dzieci, aby pracowały w parach na małym projekcie, podkreślając konieczność zrozumienia i szacunku dla pomysłów partnera:

Ćwiczenia praktyczne na lekcji Tolerancji:

1. Wspólne Malarstwo:
   • Poproś dzieci, aby pracowały w parach.
   • Każde dziecko otrzymuje pustą kartkę papieru i zestaw kolorów.
   • Ich zadaniem jest wspólnie stworzyć obraz, na którym każde z nich będzie miało szansę wyrazić swoje pomysły i uczucia.
   • Podkreśl, że obraz powinien być wynikiem współpracy i szacunku dla różnorodnych pomysłów.
2. Zabawa w Role:
   • Poproś dzieci, aby wcieliły się w różne role (np. lekarza, nauczyciela, artysty) i wymyśliły krótkie scenki, w których ich postacie współpracują ze sobą.
   • Zadaniem jest zrozumienie, jak różne role i umiejętności łączą się, aby stworzyć harmonię w społeczeństwie.
   • Podkreśl, że każda rola ma swoją wartość i wkład do wspólnej historii.
3. Gra w Głuchy telefon:
   • Ustaw dzieci w kręgu i przekazuj im krótkie zdanie lub hasło. Każde dziecko przekazuje to zdanie do ucha sąsiada.
   • Ostatnie dziecko mówi zdanie na głos.
   • Porównaj oryginalne zdanie z tym, co zostało ostatecznie przekazane.
   • Omów, jak różnice w interpretacji mogą się pojawić i jak ważne jest zrozumienie i szacunek dla różnych punktów widzenia.
4. Sklep z Zagadkami:
   • Zorganizuj symulację sklepu, w którym każde dziecko jest sprzedawcą.
   • Dzieci będą wymieniać się przedmiotami, ale każdy przedmiot ma pewną „cechę specjalną”, którą trzeba zauważyć.
   • Podkreśl, że ważne jest docenianie unikalnych cech i umiejętności każdego „produktu” w sklepie.
5. Wspólne Historie:
   • Poproś dzieci, aby w parach wymyśliły krótką opowieść.
   • Jedno dziecko zaczyna opowieść, a drugie kontynuuje.
   • Podczas wspólnej twórczej pracy podkreśl, że obie osoby wniosą coś ważnego do historii, a szacunek dla różnych pomysłów sprawi, że opowieść będzie interesująca i pełna niespodzianek.

Część 6: Podsumowanie i zakończenie (10 minut)

Podsumuj lekcję, podkreślając ważność tolerancji i akceptacji różnorodności. Zapytaj dzieci, co nowego się nauczyły i jak zamierzają stosować te wartości w swoim życiu.

Pamiętaj, aby dostosować tempo i styl lekcji do indywidualnych potrzeb uczniów ze spektrum autyzmu, uwzględniając ich preferencje sensoryczne i styl komunikacji.

Sylwia Merchut (Iwan)

źródło: ekokalendarz.pl i inni