Pomagaj dziecku rozwijać samodzielność od najmłodszych lat. Przedstawiając mu zadania, które w przyszłości staną się funkcjonalnymi życiowymi umiejętnościami, zadbaj, by czerpało z tego radość i nagradzaj właściwe zachowania:
- Nadaj dziecku tytuł; Mały Pomocnik Mamy to zbyt ogólne określenie; zamiast tego wypróbuj coś, co opisuje konkretną funkcję, na przykład Kierownik Jadalni lub Opiekun Zwierzaków.
- Przydzielaj dziecku tylko takie zadania, które potrafi wykonać; ucz je nowych czynności, kiedy poradzi sobie z poprzednimi. Wybieraj obowiązki zgodnie z zainteresowaniami i zdolnościami dziecka. Twój syn może chętnie karmić psa lub rybki; córka może być świetna w łączeniu skarpetek w pary lub grabieniu liści.
- Korzystaj z graficznego planu, aby pomóc dziecku wizualizować postęp pracy. Zaznaczaj na nim „zadania wykonane” i „do zapłacenia”, żeby dziecko widziało, ile musi jeszcze zrobić, by zapracować na kieszonkowe.
- Tak, kieszonkowe! Zaplanuj sposób wynagradzania pracy. Jak często dziecko będzie dostawać pieniądze? Po godzinie pracy? Po dniu? Po tygodniu? Decyzję uzależnij od potrzeb dziecka – oczekuje natychmiastowego wzmocnienia, czy potrafi poczekać na nagrodę?
- Często chwal dziecko przy pracy. Zwracaj się do niego, używając nadanego mu tytułu: „Przepraszam Kierowniku Poczty, czy mogłabym przekazać ci list do wysłania?
- Wykorzystuj pracę dziecka jako okazję do uczenia go takich pojęć, jak popełnianie błędów, wytrwałość, punktualność, delikatne zwrócenie uwagi itd. W miarę jak jego umiejętności będą się rozwijać, proponuj mu bardziej skomplikowane zadania i obowiązki, na przykład używanie odpowiednich zwrotów grzecznościowych lub planowanie czynności do wykonywania w taki sposób, by pracować wydajniej (Notbohm, Zysk 2016).
źródło: E. Notbohm, V. Zysk, 1001 porad dla rodziców i terapeutów dzieci z autyzmem i zespołem Aspergera, WUJ, Kraków 2016
