Wdzięczność
Nie ma jednej definicji wdzięczności. Każdy z nas ma swoją. Kiedy jesteśmy wdzięczni, uznajemy, że otrzymaliśmy dar, dostrzegamy jego wartość i doceniamy intencje ofiarodawcy. Także z naukowego punktu widzenia wdzięczność wymyka się łatwym klasyfikacjom. Przez badaczy przedstawiana jest jako postawa, emocja, nastrój, cnota moralna, nawyk, motyw, cecha osobowości, reakcja na radzenie sobie z problemami, a nawet sposób na życie.
Składniki wdzięczności
Naukowcy z The University of North Carolina at Chapel Hill (UNC) w projekcie „Raising Grateful Children” („Wychowywanie wdzięcznych dzieci”) wykazali, że wdzięczność składa się z czterech składników. Są to:
- Dostrzeganie rzeczy, za które możemy być wdzięczni. Częścią wdzięczności jest zatrzymanie się i zwrócenie uwagi, kiedy coś otrzymujemy, oraz rozpoznanie dobrych rzeczy, które już są w naszym życiu. Wiąże się to również z dostrzeżeniem myśli i troski osób stojących za prezentami, które otrzymujemy.
- Myślenie o tym, dlaczego te rzeczy zostały nam dane. Czujemy się bardziej wdzięczni, jeśli wierzymy, że prezent został wręczony spontanicznie, a nie jeśli ofiarodawca czuł się zobowiązany nam go dać. Wdzięczność może się pojawić, gdy się zastanowimy, dlaczego darczyńca zdecydował się dać nam ten konkretny prezent.
- Emocje odczuwane podczas sytuacji, gdy ktoś nam coś podaruje. Szczęście, którego doświadczamy, gdy otrzymujemy prezent, i to, w jaki sposób buduje to relację, może przełożyć się na uczucia wdzięczności.
- Działanie, czyli to, jak wyrażamy wdzięczność. Co robimy, aby okazać wdzięczność drugiemu człowiekowi. Podziękowanie lub przytulenie może być sposobem na wyrażenie naszych pozytywnych uczuć. Może nas także zainspirować do przekazywania wdzięczności dalej, by i inni mieli pozytywne doświadczenia bycia obdarowanym i wdzięcznym.
Wczesne doświadczenia dzieci związane z wdzięcznością dotyczą przede wszystkim namacalnych zachowań, np. mówienia „dziękuję”, ponieważ to właśnie na nie kładą nacisk rodzice i sami je modelują. W miarę jak dzieci rosną i uczą się praktykowania wdzięczności, przyswajają nowe zachowania i komunikaty od swoich opiekunów. Kiedy już dziecko pamięta o tym, by mówić „dziękuję”, warto się upewnić, jak rozumie wdzięczność. Badacze zachęcają do zadawania dzieciom pytań, które pomogą im rozwinąć głębsze poczucie wdzięczności.
Oto przykłady pytań, które mogą pomóc dzieciom doświadczyć wszystkich czterech składników wdzięczności:
- Za co możesz być wdzięczny? Czy jesteś wdzięczny za obecność ludzi w swoim życiu?
- Co sądzisz o prezencie, który otrzymałeś? Czy myślisz, że powinieneś podarować coś osobie, która ci go dała? Czy uważasz, że zasłużyłeś na ten prezent?
- Czy czujesz się szczęśliwy, że dostałeś ten prezent? Co w tym prezencie sprawia, że czujesz się szczęśliwy?
- Czy istnieje sposób, aby pokazać, jak się czujesz w związku z tym prezentem?
Aby doświadczyć większej wdzięczności, warto rozmawiać z dzieckiem o tym, co myślicie, czujecie i jak reagujecie na ludzi i prezenty, za które jesteście wdzięczni.
Starsze dzieci i dorośli są bardziej skłonni do spontanicznego angażowania się we wszystkie cztery składniki wdzięczności, ale młodsze dzieci mogą się aktywnie włączyć tylko w niektóre z nich i tylko wtedy, gdy zostaną o to poproszone. Dzieci będą mogły lepiej okazywać wdzięczność, kiedy zdobędą więcej umiejętności poznawczych, ponieważ wtedy zaczną łączyć części „zauważ – pomyśl – poczuj” doświadczania wdzięczności z częścią „zrób”.
Rodzice i nauczyciele odgrywają olbrzymią rolę w pomaganiu dzieciom w rozwijaniu „mięśni wdzięczności”. Jednak jak wynika z badań poświęcają, oni dużo więcej uwagi na część „zrób” niż część „zauważ – pomyśl – poczuj”. Mniej niż jedna trzecia rodziców twierdzi, że pyta swoje dzieci w wieku od sześciu do dziewięciu lat o ich myśli i uczucia pojawiające się razem z wdzięcznością. Wdzięczność wymaga uważności, chwili zastanowienia i głębokich emocji, bez nich jest bowiem niepełna.
Jeffrey Froh i jego współpracownicy zaprojektowali lekcje na temat praktykowania wdzięczności dla uczniów w wieku od ośmiu do jedenastu lat. Lekcje pomagały dzieciom głębiej zastanowić się nad tym, co się dzieje, kiedy ktoś oferuje pomoc – w tym nad jego intencjami, kosztami, jakie ponosi pomagający, i korzyściami, jakie pomoc przynosi. W trakcie serii lekcji uczniowie rozważali przykłady miłych rzeczy, które ludzie robią dla innych (na przykład: rodzeństwo pomaga w odrabianiu lekcji, przyjaciel dzieli się przekąską) i dyskutowali o tym, jak takie doświadczenie wygląda z perspektywy pomagającego i osoby, której się pomaga. Badacze odkryli, że uczniowie, którzy praktykowali wdzięczność, czuli się bardziej wdzięczni i docenieni, a także pisali więcej kartek z podziękowaniami dla innych, kiedy mieli taką możliwość.
Badania pokazują, że wdzięczność to nie tylko sposób, w jaki dziękujemy innym, ale także sposób patrzenia na otaczającą nas rzeczywistość. Wymaga ona od nas zwracania uwagi na dobre rzeczy, które otrzymujemy, i obserwowania naszych wewnętrznych reakcji na nie. Dzieci, które uczą się tych umiejętności, mogą mieć najbardziej autentyczne doświadczenia wdzięczności. Te doświadczenia z kolei mogą motywować je do spontanicznego angażowania się w zachowania wyrażające wdzięczność i uznanie wobec innych. Rozumienie rozwoju wdzięczności jest wciąż niekompletne. Potrzeba jeszcze wielu badań, by zidentyfikować inne potencjalne prekursory wdzięczności, etapy, przez które przechodzą dzieci, oraz to, jak wdzięczność rozwija się z czasem w mózgu, a także jak ten proces różni się w zależności od kultury (źródło: psychologiadziecka.org).
Pierniczki w kształcie marzeń
Czy wiecie, co to są rytuały? Rytuały to takie zdarzenia, które się powtarzają i dzięki którym rozpoznajemy, że coś się zbliża, na przykład pora kolacji czy spania albo jakieś ważne wydarzenie. Rytuałem może być codzienne czytanie książki na dobranoc, udział w corocznym pikniku albo ubieranie choinki na Boże Narodzenie. Takim rytuałem, który przypomina, że święta są już blisko, może być również lepienie pierniczków. Dzisiaj chciałabym zaproponować wam nową wersję tego zwyczaju. Spróbujecie?
Składniki:
- 2 szklanki mąki
- ½ szklanki cukru
- 100 g oleju
- 2 łyżki przyprawy do piernika
- 1 cukier wanilinowy
- 1 łyżeczka sody oczyszczonej lub proszku do pieczenia
- 1 łyżeczka kakao
Przygotowanie:
- Roztapiamy cukier z miodem. Studzimy, a następnie dodajemy olej, przyprawę do piernika, kakao, cukier wanilinowy i sodę lub proszek do pieczenia. Mieszamy, dosypujemy mąkę, a następnie wyrabiamy ciasto. Odstawiamy na godzinę do lodówki.
- Ciasto rozwałkowujemy na grubość 3–4 mm. Wycinamy dowolne kształty za pomocą foremek. W pierniczkach przeznaczonych do zawieszenia na choince robimy dziurkę.
- Pieczemy na papierze mniej więcej przez 10 minut w temperaturze 170°C.
- Po upieczeniu pierniczków możemy przechowywać je w szczelnej puszce albo od razu udekorować i powiesić na choince. Ciasteczka nie muszą leżakować.
- Do dekoracji możemy użyć lukru (przygotowanego samodzielnie lub kupionego w sklepie), posypek itp.
Marzenia
#arkusz #ASD #Asperger #AspieZaklinaczka #autyzm #dostosowanie #edukacja #emocje #grupa #IPET #komunikacja #lekcja #logopedia #metody #MikiLittleAspie #motoryka #mowa #pedagog #percepcja #premium #program #przedszkolak #przedszkole #psycholog #rewalidacja #scenariusz #scenariusze #sensoryka #SI #sposoby #społeczne #SylwiaBagińska #szkoła #terapia #uczeń #umiejętnościspołeczne #uwaga #uważność #zabawa #zaburzenia #zajęcia #ZespółAspergera #zmysły #ćwiczenia Autyzm
autyzmwszkole.com 