Nowo narodzone dziecko dysponuje już prawie pełnym zestawem neuronów – reszta pojawi się w pierwszych latach życia. Zaraz po urodzeniu malec ma jednak bardzo niewielką liczbę połączeń między neuronami, czyli synaps…

Rozwój połączeń

W okresie niemowlęcym powstają liczne grupy synaps. Ponieważ twoje dziecko wchodzi w interakcje z otaczającym go światem i własnym ciałem, impulsy sensoryczne i motoryczne przepływające przez neurony prowadzą do wyrastania we włókna rozgałęzień sięgających pozostałych neuronów.

Tworzenie się połączeń następuje w wyniku stymulacji neuronów. Układ sensoryczny rozwija się tylko dzięki ekspozycji na siły aktywujące jego receptory. Światło i coś, co można zobaczyć, są konieczne, żeby układ wzrokowy wytworzył połączenia potrzebne do percepcji wizualnej. Podobnie dźwięki aktywują rozwój układu słuchowego, a ruchy ciała – układ przedsionkowy i proprioceptywny.

Rozrost połączeń stwarza nowe możliwości komunikacji w układzie nerwowym. Każde nowe połączenie dokłada element do percepcji sensorycznej i zdolności motorycznych niemowlęcia. Im więcej połączeń nerwowych ma dany człowiek, tym łatwiej przychodzi mu nauka – na tym naprawde opiera się inteligencja.

Stymulacja sensoryczna

Stymulacja sensoryczna i aktywność ruchowa we wczesnym dzieciństwie „uformują” neurony i połączenia między nimi, kształtując procesy sensomotoryczne, które nie ulegną większym zmianom przez resztę życia danej osoby. Poniewaz niemowlę wciąż ma mnóstwo miejsca na tworzenie nowych połączeń, jest ono bardzo elastyczne pod kątem percepcji i zachowań, a uczy się szybko i bez trudu. Sensomotoryczne części układu nerwowego w dzieciństwie wciąż są dość elastyczne. W wieku około 10. lat rozwój połączeń sensorycznych w większej części mózgu jest już zakończony lub prawie zakończony. Starsze dzieci i dorośli nie są w stanie tworzyć nowych połączeń sensorycznych z taką łatwością (A. Jean Ayres, 2018).

źródło: A. Jean Ayres, Dziecko a integracja sensoryczna, Harmonia Universalis, Gdańsk 2018