Dzieci boją się wielu rzeczy – innych niż ludzie, ciemności, samotności, potworów, chodzenia do szkoły, niespełnienia oczekiwań rodziców czy kolegów. Życie małych dzieci jest uzależnione od innych. Niektóre mogą odczuwać lęk „oderwania” od rodziców i to powstrzymuje je od włączania się do zabawy z rówieśnikami i innych zajęć. Badania przeprowadzone na dzieciach w wieku 5 do 12 lat wykazały, że 20% z nich, boi się duchów i zjawisk nadprzyrodzonych, 15% – samotności, ciemności i nieznanych miejsc, 14% – ludzi i zwierząt, 13% –  bólu i choroby lub tego, że ktoś zrobi im krzywdę. Około 25% dzieci między 6 a 12 rokiem życia ma koszmary nocne.

Przyczyny

Dzieci odczuwają więcej lęków niż dorośli, bo nie mają dostatecznego doświadczenia, żeby móc je racjonalizować czy przystosować się do nich. Robienie czegoś po raz pierwszy może wydać się przerażające. W dzisiejszych czasach dzieci mają liczne wymagania. Często oboje rodziców pracuje, pozostawiając lukę w procesie wychowawczym. Dorastające dziewczynki boją się, że nie będą równie atrakcyjne co modelki z kolorowych czasopism. Dorastając, dzieci boją się coraz bardziej odrzucenia społecznego i tego, że ktoś zrani ich uczucia. Dzieci, wobec których stosuje się wiele zakazów, są nadreaktywne i często mają przyspieszone tętno. Większość dzieci wyrasta ze swoich lęków.

Co robić?

• Nie tłamś swoich dzieci i nie podejmuj wszystkich decyzji za nie; nie martw się też bez przerwy w ich imieniu. Dzieci powinny mieć możliwość stopniowej konfrontacji ze swoimi lękami poprzez zdobywanie doświadczenia i edukację.
• Wspieraj dzieci, mówiąc im, jak bardzo je kochasz, ale najważniejsze, żeby im to pokazywać poprzez czyny.
• Jeśli dzieci boją się określonych rzeczy, pozwól im stopniowo oswajać się z przedmiotem lęku, ale nie rzucaj ich od razu na głęboką wodę.
• Zorientuj się, czy szkoła oferuje jakieś dodatkowe zajęcia z zakresu radzenia sobie ze stresem. W Stanach Zjednoczonych wiele szkół średnich prowadzi tego typu program. Podejmowany jest także w drużynach harcerskich.
• Jeśli dzieci mają koszmarne sny, zastanów się, jakie filmy oglądają w telewizji lub kinie. Nawet kreskówki bywają przerażające. Nie ośmieszaj lęków dzieci, dla nich są one prawdziwe.
• Dzieci boją się porażki tak samo jak dorośli, a gdy przegrają, czują się gorsze od rówieśników. Kiedy wstąpią do jakiegoś klubu lub rozpoczną nowy projekt, zachęcaj je do wytrwałości. Powiedz im, że od czasu do czasu coś może się nie udać.
• Jeśli dziecko wytworzy sobie kompleks niższości, pomóż mu spojrzeć na jego oczekiwania z odpowiedniej perspektywy i zaakceptować swoje ograniczenia. Pomóż dzieciom szanować i kochać się wzajemnie.
• Wiele dzieci „zaraża się” stresem i sposobem myślenia rodziców. Okazuj szacunek i uczucie partnerce czy partnerowi, gdy dzieci są w pobliżu, i unikaj poważnych konfrontacji w ich obecności. Ich odczucia i obawy dotyczące całego świata są często uwarunkowane nasileniem konfliktów w rodzinie.
• Domowe zwierzątko  jest zwykle znakomitym sposobem rozładowania stresu i utrzymania dzieci w aktywności, ale pilnuj żeby wspólnie nie zrujnowały domu.
• Zadbaj o to, żeby dzieci miały czas na odpoczynek i zabawę, i nie przymuszaj ich do zbyt wielu zorganizowanych zajęć. Badania wykazują, że między rokiem 1981 a 1997 czas wolny dzieci zmalał od 40 do 25%. „Pokolenie dzisiejszych 50- latków chciało dać dzieciom wszystko i umożliwić im uczestniczenie we wszystkim: piłce nożnej, pływaniu, grze na pianinie – mówi psycholog dziecięcy Sharon Post. – Dzieci nie odczuwają już radości ze swoich osiągnięć, gdyż towarzyszy im zbyt duża presja”.

źródło: Michael Clarkson „Codzienne lęki – objawy, przyczyny, metody zwalczania”, KDC, Warszawa 2006