Zajęcia ogólnorozwojowe dla uczniów klas I-IV szkoły podstawowej dla dzieci dotkniętych autyzmem, upośledzeniem umiarkowanym i znacznym

Wstęp:

W ramach zajęć rewalidacyjnych jedną z form terapii są zajęcia ogólnorozwojowe, przeznaczone dla dzieci, których percepcje rozwojowe są zaburzone w mniejszym stopniu i nie wymagają one jednokierunkowej specjalistycznej stymulacji. Pozorna równowaga pozwala wprowadzić do procesu rewalidacji zestawy ćwiczeń mogące stymulować jednocześnie kilka zaburzonych funkcji poznawczych bądź percepcyjnych co sprzyja szybszemu niwelowaniu indywidualnych zaburzeń rozwojowych. Zajęcia ogólnorozwojowe poprzez szersze spektrum działania oraz interesujące i ciekawe ćwiczenia nie nużą dzieci, są lepiej przez nie akceptowane i wyzwalają tak oczekiwaną aktywność.

Cel ogólny:

Zajęcia ogólnorozwojowe mają więc na celu wspomaganie wszechstronnego rozwoju ucznia, jego osobowości i uspołecznienia poprzez korygowanie zaburzonych percepcji a jednocześnie wzmacnianie nabytych umiejętności i nawyków, tak aby osiągnął zgodnie ze swoimi psychofizycznymi możliwościami harmonijny rozwój społeczny i intelektualny umożliwiający mu w przyszłości samodzielne lub prawie samodzielne funkcjonowanie, działanie i rozwiązywanie problemów.

Cele szczegółowe:

• stymulowanie zaburzonych percepcji,
• obniżanie bądź wzmacnianie napięcia mięśniowego,
• obniżanie poziomu stresu i napięcia emocjonalnego,
• gimnastyka mózgu,
• integracja społeczna,
• usprawnianie technik szkolnych na wesoło.

Moduły pracy:

I. Ruch ekspresyjny

• ćwiczenia grafomotoryczne,
• ćwiczenia graficzne,
• twórcze łapki.

II. Wizualno – przestrzenny /klucz wyobraźni/

• kreatywne modelowanie,
• ćwiczenia na niewielkich wysokościach,
• „ścieżka kreatywnego działania”

III. Relaksacja

• elementy jogi terapeutycznej,
• elementy treningu releksacyjnego Schultza,
• elementy treningu „Na czworakach”, „Pierwsze kroki”, Małe i duże kroki”.

IV. „GYM BRAIN” – gimnastyka mózgu

• ćwiczenia z zakresu „Brain education”,
• mnemotechniki,
• treningi zapamiętywania,
• trening twórczego myślenia,
• logika.

V. TY, JA, ŚWIAT:

• gry stolikowe,
• pląsy grupowe,
•  zabawy w kręgu, ćwiczenia typu „Co dalej…?”, Dokończ za mnie…”.

VI. Klucz do nauki:

• rozumienie podstawowych pojęć,
• matematyka sensoryczna,
• pierwsze kroki na kartce,
• od rysowania do pisania,
• bajkoterapii.

Metody pracy:

• elementy metodyki harcerskiej i zuchowej,
• elementy metodyki „Ogród Zabaw Twórczych” wg. teorii „8” prof. Gardnera,
• elementy metody „Gym Brain”,
• elementy metody wychowania przedszkolnego Lwa Wygotskiego.

Formy i sposoby realizacji pracy:

Na podstawie wyżej opracowanego ogólnego programu do zajęć ogólnorozwojowych, prowadzący pisze indywidualny program rewalidacyjno – terapeutyczny dla każdego ucznia zgodnie z jego potrzebami i psychofizycznymi możliwościami dobierając odpowiedni zestaw ćwiczeń.

Zestaw ćwiczeń:

Prowadzący w zależności od posiadanej wiedzy, uprawnień, bazy lokalowej i technicznej/ zastaw pomocy rewalidacyjno – rehabilitacyjnych/opracowuje do każdego modułu.

Zajęcia ogólnorozwojowe, propozycje ćwiczeń:

• labirynt o zróżnicowanym stopniu trudności,
• wyszukiwanie różnic i podobieństw,
• gry: „Co tu nie pasuje?”,
• dyktanda graficzne
• rozwiązywanie krzyżówek,
• dobieranki obrazkowe,
• nakładanki,
• uzupełnianki,
•  dobieranie etykiet do rysunków, obrazków, ilustracji,
• proste rebusy,
• plątaninki literkowe i obrazkowe,
• gry słuchowe – „Jaki to wyraz?”
• układanki plastyczne,
• kropkowanie liter,
• „Ma alfabet…” – rymowanka,
• kostka kółkowa /1-10/ – nakładanie cyfr, drobnych przedmiotów, cukierków,
• rymowanki,
• rysowane wierszyki,
• gra ruchowa – „Raz, dwa, trzy – Baba Jaga patrzy…”
• różnego rodzaju tangramy, tangloty,
• klocki „T”,
• plątaninki gumkowe,
• gry stolikowe,
• gry komputerowe,
• bajki z elementami ruchu, oglądanie ilustracji w bajkach,
• domina,
• historyjki obrazkowe,
• puzzle n – elementowe,
• skandowanki harcerskie,
• szyfrowane hasła,
• rysowanie do instrukcji słownej,
• „Co tu widzisz?” – wodzenie palcami po konturach,
• Co powiedziałam – czytanie z ust,
• Wyciągnij z worka… – zabawa według instrukcji słownej,
• Co to jest, co wyciągnąłeś z worka? – słowne opisy,
• gra w statki,
• naklejki,
•  „Co wyszło z szydła?” – obrysowywanie, nazywanie,
• zagadki „Smoka Obiboka”,
• ćwiczenia w szeregu obrazków /co zapamiętałeś/
• łowienie rybek – kolorów, liter, cyferek, kształtów,
• dmuchanie przez rurkę literek, kolorowych papierków, cyferek, figur geometrycznych,
• obrysowywanie konturów plastikowych figur geometrycznych,
• Jaka to bajka?
• bajkowy „Piotruś”,
• gra Baggle,
• prawda lub fałsz,
• sądy werbalne,
• zabawy logopedyczne dla małych dzieci,
• Opisy: maskotek, kanapki, napoju, ubrania, pogody,
• Co to jest: żółte, dalekie, gorące, świecące, rażące… – budzenie wyobraźni,
• wykonywanie poleceń 1,2 etapowych,
• Co jest drewniane, metalowe, plastikowe, szklane?
• stosunki przestrzenne,
• stosunki czasowe,
• stosunki wielkościowe,
• tworzenie różnych kompozycji geometrycznych na płaszczyźnie,
• konstruowanie przestrzenne/swobodne, według wzoru/
• segregowanie według jednej i kilku cech,
• szlaczki rytmiczne, gra „Perskie oko”,
• gra „Gumowe ucho” (Urszula Kolano).

Opracowała mgr Urszula Kolano: Specjalny Osrodek Szkolno – Wychowawczy w Mielcu.